Özel Eğitim ve Rehberlik 80 küsür Döküman Faydalı olması dileği ile…
Dosyayı bilgisayarınıza indirmek için aşağıdaki linke tıklayınız.
İndirmede sorun olması durumunda yönetici ile iletişime geçiniz
>>>bundan Özel Eğitim Sİtesi >>>
Tag: böb
Özel Eğitim ve Rehberlik Dökümanları
Bireysel eğitim planı kaba değerlendirme formu
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI’NDA
AMAÇLAR
TÜRKÇE
GENEL AMAÇLAR
1. Ana dilimiz Türkçeyi öğrenmenin hayatımızdaki yeri ve önemini kavrar.
2. Görsel ve işitsel algı ile ilgili beceriler geliştirir.
3. Okuma ve yazma becerilerini geliştirir.
4. Görüp izledikleri, dinledikleri, okudukları ile ilgili anlama gücü geliştirir.
5. Görüp izledikleri, dinledikleri, okudukları, inceledikleri, düşündüklerini söz ya da yazı ile
anlatma beceri ve alışkanlığı kazanır.
6. Türk dilini severek ve kurallarının farkında olarak Türkçeyi doğru kullanma becerisini
geliştirir.
7. Türlü etkinliklerle kelime dağarcığını zenginleştirir.
8. Atatürk’ün hayatını ve kişiliğini tanımaya ilgi duyar.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Sözel yönergelere uyar.
2. Sözcükleri doğru kullanır.
3. Kendini ifade etmede basit sözcükler kullanır.
4. Görsel algı ile ilgili çalışmalar yapar.
5. İşitsel algı ile ilgili çalışmalar yapar.
6. İşitsel belleğini geliştirir.
7. El, parmak çalışmalarında kas kuvveti ve koordinasyonunu geliştirir.
8. El, göz koordinasyonunu geliştirir.
9. El, parmak çalışmalarında kas kuvveti ve koordinasyonunu geliştirici taklidî hareketler
yapar.
10. Yazıda kullanılan belli başlı araç gereçleri tanır.
11. Kalemi, kurallarına uygun kullanır.
12. Yazı araç gereçlerini kullanır.
13. Yazı araç gereçlerini temiz ve düzenli kullanmaya özen gösterir.
14. Temel çizgi çalışmalarına hazırlık yapar.
15. Temel çizgi çalışmaları yapar.
16. Çizgili kâğıt üzerine temel çizgi çalışmaları yapar.
17. Dört çizgiyle belirlenmiş çizgiler üzerine harfleri yazar.
18. Normal çizgiyle belirlenmiş çizgiler üzerine harfleri yazar.
19. Tümce okur.
20. Tümce yazar.
21. Tümce yazmada kurallara uyar.
22. Farklı tümceleri ayırt eder.
23. Tümcelerden oluşturduğu metni kavrar.
24. Tümceyi sözcüklere ayırır.
25. Sözcük okur.
26. Sözcük yazar.
27. Farklı sözcükleri ayırt eder.
28. Sözcüklerden oluşturduğu metni kavrar.
29. Sözcüğü hecelerine ayırır.
30. Hece okur.
31. Farklı heceleri ayırt eder.
32. Hecelerden oluşturduğu metni kavrar.
33. Sesleri okur.
34. Ünlüleri kavrar.
35. Süreksiz ünsüzleri kavrar.
36. Sürekli ünsüzleri kavrar.
37. Dinleme ve izleme becerisi geliştirir.
38. Üç sözcük kullanarak tümce kurar.
39. Dört ve daha fazla sözcük kullanarak tümce kurar.
40. Kendini ifade edebilme becerisi geliştirir.
41. Etkili okuma için gereken kuralları bilir.
42. Etkili okuma için gereken kurallara uyar.
43. Okuma becerisi geliştirir.
44. Kendi ve yakın çevresindeki kişilerin adlarını yazar.
45. İzlediğini, dinlediğini, okuduğunu, duygu ve düşüncelerini ifade etme becerisi geliştirir.
46. Dinlediği ya da okuduğu masalı, öyküyü kavrar.
47. Dinlediği ya da okuduğu bir metni kavrar.
48. Abecemizdeki harfleri kavrar.
49. Sözcükleri yapısına ve anlamına göre tanır.
50. Sözcükleri yapısına ve anlamına göre kullanır.
51. Tümcenin yapısını oluşturan ögelerin anlamını bilir.
52. Tümcenin yapısını tanır.
53. Tümcenin yapısını kavrar.
54. Ad olan sözcükleri bilir.
55. Ad olan sözcükleri kavrar.
56. Ad olan sözcüklerin yazım kurallarını bilir.
57. Ön ad olan sözcükleri bilir.
58. Ön ad olan sözcükleri kavrar.
59. Adıl olan sözcükleri bilir.
60. Adıl olan sözcükleri kavrar.
61. Eylem olan sözcükleri bilir.
62. Eylem olan sözcükleri kavrar.
63. Noktalama imlerini bilir.
64. Noktalama imlerini kavrar.
65. Noktalama imlerini kullanır.
66. Yazım kurallarına uyar.
67. Yazım çalışması yapar.
MATEMATİK
GENEL AMAÇLAR
1. Varlıklar arasındaki temel ilişkileri kavrar.
2. Zaman, yer ve sayılar arasındaki ilişkileri kavrar.
3. Geometrik şekiller arasındaki ilişikleri kavrar.
4. Dört işlem yapma becerisi kazanır.
5. Problem çözebilme becerisi kazanır.
6. Öğrenilenleri şema hâline koyma ve açık anlatabilme becerisi kazanır.
7. Matematiğin kazandırdığı bilgi ve becerileri günlük yaşamda uygular.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Varlıkları az ve çok olma durumuna göre ayırt eder.
2. Varlıkları az ve çok olma durumuna göre sıralar.
3. Varlıkları büyük ve küçük olma durumuna göre ayırt eder.
4. Varlıkları büyük ve küçük olma durumuna göre sıralar.
5. Varlıkları uzun ve kısa olma durumuna göre ayırt eder.
6. Varlıkları uzun ve kısa olma durumuna göre sıralar.
7. Varlıkları kalın ve ince olma durumuna göre ayırt eder.
8. Varlıkları kalın ve ince olma durumuna göre sıralar.
9. Varlıklar arasındaki benzerlik ve farklılıkları ayırt eder.
10. Varlıkları, bir varlığın içinde ve dışında olma durumuna göre ayırt eder.
11. Varlıkları, bir varlığın üzerinde ve altında olma durumuna göre ayırt eder.
12. Varlıkları, bir varlığın uzağında ve yakınında olma durumuna göre ayırt eder.
13. Varlıkları, bir varlığın önünde ve arkasında olma durumuna göre ayırt eder.
14. Varlıkları, bir varlığın sağında, solunda ve arasında olma durumuna göre ayırt eder.
15. Varlıkları boş ve dolu olma durumuna göre ayırt eder.
16. Varlıkları yüksekte ve alçakta olma durumuna göre ayırt eder.
17. Varlıkları ağır ve hafif olma durumuna göre ayırt eder.
18. Varlıkları ağır ve hafif olma durumuna göre sıralar.
19. 100’e kadar birer ritmik sayar.
20. 100’e kadar beşer ritmik sayar.
21. 100’e kadar onar ritmik sayar.
22. 100’e kadar ikişer ritmik sayar.
23. 100 içinde üçer ritmik sayar.
24. 100 içinde dörder ritmik sayar.
25. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 doğal sayılarını kavrar.
26. Rakamları yazar
27. “0” doğal sayısını kavrar.
28. İki basamaklı doğal sayıları kavrar.
29. Üç basamaklı doğal sayıları kavrar.
30. Dört basamaklı doğal sayıları kavrar.
31. Beş, altı, yedi ve daha fazla basamaklı doğal sayıları kavrar.
32. Sayı doğrusunu kavrar.
33. Doğal sayılar arasındaki büyüklük ve küçüklük ilişkisini kavrar.
34. Tek ve çift doğal sayıları tanır.
35. Sıra bildiren sayıları kavrar.
36. Yirmiye kadar Romen rakamlarını kavrar.
37. Kümeyi bilir.
38. Kümeyi kavrar.
39. Kümeler arasındaki ilişkileri kavrar.
40. Kümeler arasındaki denklik ilişkisini kavrar.
41. Kümeler arasındaki eşitlik ilişkisini kavrar.
42. Toplama işlemini kavrar.
43. Doğal sayılarla eldesiz toplama işlemi yapar.
44. Doğal sayılarla eldeli toplama işlemi yapar.
45. Toplama işlemi yaparak problem çözer.
46. Çıkarma işlemini kavrar.
47. Doğal sayılarla onluk bozmayı gerektirmeyen çıkarma işlemi yapar.
48. Doğal sayılarla onluk, yüzlük, binlik, on binlik… bozmayı gerektiren çıkarma işlemi
yapar.
49. Çıkarma işlemi yaparak problem çözer.
50. Çarpma işlemini kavrar.
51. Doğal sayılarla eldesiz çarpma işlemi yapar.
52. Doğal sayılarla eldeli çarpma işlemi yapar.
53. Doğal sayılarla kısa yoldan çarpma işlemi yapar.
54. Çarpma işlemi yaparak problem çözer.
55. Bölme işlemini kavrar.
56. Doğal sayılarla kalansız bölme işlemi yapar.
57. Doğal sayılarla kalanlı bölme işlemi yapar.
58. Doğal sayıları; 10, 100 ve 1000’e kısa yoldan bölme işlemi yapar.
59. Bölme işlemi yaparak problem çözer.
60. Dört işlemi kullanarak problem çözer.
61. Hesap makinesini tanır.
62. Hesap makinesi kullanır.
63. Varlıkları bütün, yarım ve çeyrek olma durumuna göre ayırt eder.
65. Parmakla ölçme yapar.
66. Karışla ölçme yapar.
67. Kulaçla ölçme yapar.
68. Ayakla ölçme yapar.
69. Adımla ölçme yapar.
70. Metreyi bilir.
71. Metrenin as katları ve katlarını bilir.
72. Metreyle ölçer.
73. Cetvelle ölçer.
74. Çizgi çizme çalışmaları yapar.
75. Litreyi bilir.
76. Litreyle ölçer.
77. Kütle ölçülerini bilir.
78. Kütle ölçülerini kavrar.
79. Gramla ölçme yapar.
80. Parayı tanır.
81. Parayı kavrar.
82. Saati bilir.
83. Saati okur.
84. Zaman ölçülerinden dakikayı bilir.
85. Alan ölçülerini bilir.
86. Alan ölçer.
87. Atatürk’ün ölçülerle ilgili getirdiği yeniliklerin tarihlerini içeren problemleri çözer.
88. Atatürk’ün matematik alanında yaptığı çalışmaları kavrar.
89. Noktayı tanır.
90. Eğri, doğru, doğru parçasını bilir.
91. Eğri, doğru, doğru parçası çizer.
92. Doğrularda paralellik ve kesişme özeliğini bilir.
93. Dik ve paralel doğrular çizer.
94. Karenin özeliklerini bilir.
95. Kareyi ayırt eder.
96. Kare çizer.
97. Karenin çevresini hesaplar.
98. Karenin alanını hesaplar.
99. Dikdörtgenin özeliklerini bilir.
100. Dikdörtgeni ayırt eder.
101. Dikdörtgen çizer.
102. Dikdörtgenin çevresini hesaplar.
103. Dikdörtgenin alanını hesaplar.
104. Üçgenin özeliklerini bilir.
105. Üçgeni ayırt eder.
106. Üçgen çizer.
107. Üçgenin çevresini hesaplar.
108. Dairenin özeliklerini bilir.
109. Daireyi ayırt eder.
110. Daire çizer.
111. Küpün özeliklerini bilir.
112. Küpü ayırt eder.
113. Küp çizer.
114. Dikdörtgenler prizmasının özeliklerini bilir.
115. Dikdörtgenler prizmasını ayırt eder.
116. Dikdörtgenler prizması çizer.
117. Silindirin özeliklerini bilir.
118. Silindiri ayırt eder.
119. Silindir çizer.
120. Küreyi ayırt eder.
121. Piramidi ayırt eder.
122. Koniyi ayırt eder.
123. Geometrik cisimler yapar.
FEN BİLGİSİ
GENEL AMAÇLAR
1. Fen Bilgisi ile ilgili terimlerin anlamını bilir.
2. Dünya’mızın yapısını ve uzayı tanır.
3. Vücudun genel yapısını tanır.
4. Maddenin yapısını tanır.
5. Canlıların çeşitliliği ve birbirleriyle olan ilişkilerini kavrar.
6. Çevremizdeki canlı ve cansız varlıkları ayırt eder.
7. Canlıları ve doğal kaynakları korur.
8. Araç gereç kullanma becerisi kazanır.
9. Çevreyi tanıyarak değişen şartlara uyum sağlama becerisi kazanır.
10. Edinilen bilgi ve becerileri günlük yaşamında kullanır.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Atatürk’ün akılcılığa ve bilime verdiği önemi kavrar.
2. Vücutta bulunan sistemleri tanır.
3. Hareketi bilir.
4. Hareket sistemini oluşturan bölümleri tanır.
5. İskeletin oluşumunu bilir.
6. Hareket sistemini oluşturan bölümleri ayırt eder.
7. Hareket sistemini oluşturan bölümlerin görevlerini açıklar.
8. Hareket sistemini oluşturan organların sağlığını korumayı bilir.
9. Sindirimi bilir.
10. Sindirim sistemini oluşturan organları tanır.
11. Sindirim sistemini oluşturan organları ayırt eder.
12. Sindirim sistemini oluşturan organların görevlerini açıklar.
13. Ağız ve diş sağlığını koruma yollarını bilir.
14. Sindirim sistemini oluşturan organların sağlığını korumayı bilir.
15. Dolaşımı bilir.
16. Dolaşım sistemini oluşturan organları tanır.
17. Dolaşım sistemini oluşturan organları ayırt eder.
18. Dolaşım sistemini oluşturan organların görevlerini açıklar.
19. Kanın özelliklerini bilir.
20. Kan gruplarını tanır.
21. Dolaşım sistemini oluşturan organların sağlığını korumayı bilir.
22. Solunumu bilir.
23. Solunum sistemini oluşturan organları tanır.
24. Solunum sistemini oluşturan organları ayırt eder.
25. Solunum sistemini oluşturan organların görevlerini açıklar.
26. Solunum sistemini oluşturan organların sağlığını korumayı bilir.
27. Boşaltımı bilir.
28. Boşaltım sistemini oluşturan organları tanır.
29. Boşaltım sistemini oluşturan organları ayırt eder.
30. Boşaltım sistemini oluşturan organlarının görevlerini açıklar.
31. Boşaltım sistemini oluşturan organların sağlığını korumayı bilir.
32. Üremeyi bilir.
33. Üreme sistemini oluşturan organları bilir.
34. Üreme sistemini oluşturan organları ayırt eder.
35. Üreme sistemini oluşturan organların görevlerini açıklar.
36. Ergenlik döneminin özelliklerini bilir.
37. Ergenlik döneminde meydana gelen bedensel değişiklikleri bilir.
38. Sinir sistemini bilir.
39. Sinir sistemini oluşturan organları tanır.
40. Sinir sistemini oluşturan organları ayırt eder.
41. Sinir sistemini oluşturan organların görevlerini açıklar.
42. Sinir sistemini oluşturan organların sağlığını koruma yollarını bilir.
43. Duyu organlarını tanır.
44. Duyu organlarını ayırt eder.
45. Göz sağlığını koruma yollarını bilir.
46. Kulak sağlığını koruma yollarını bilir.
47. Deri sağlığını koruma yollarını bilir.
48. Burun sağlığını koruma yollarını bilir.
49. Kişisel sağlık cihazlarını tanır.
50. Kişisel sağlık cihazlarını ayırt eder.
51. Kişisel sağlık cihazlarını kullanmada dikkatli olur.
52. Canlıları tanır.
53. Gözle görülemeyen küçük canlıları bilir.
54. Bitkilerin büyüme koşullarını bilir.
55. Bitkileri temel yapılarına göre sınıflandırır.
56. Bitkileri temel yapılarına göre kavrar.
57. Çiçekli bitkinin kısımlarını tanır.
58. Çiçekli bitkinin kısımlarını ayırt eder.
59. Çiçekli bitkilerin üremesini bilir.
60. Bitkileri yaşadıkları ortama göre sınıflandırır.
61. Bitkileri yaşadıkları ortama göre kavrar.
62. Karada yaşayan bitkileri sınıflandırır.
63. Bitkileri gövde yapısına göre kavrar.
64. Bitkilerden yararlanma yollarını bilir.
65. Bitkileri yararları bakımından kavrar.
66. Bitki ürünlerini saklama yollarını bilir.
67. Hayvanların yaşadıkları ortamları bilir.
68. Hayvanları yaşadıkları ortamlara göre kavrar.
69. Hayvanların beslenme yollarını bilir.
70. Hayvanları beslenme yollarına göre kavrar.
71. Hayvanların üreme şekillerini bilir.
72. Hayvanları üreme şekillerine göre kavrar.
73. Hayvanların hareket etme şekillerini bilir.
74. Hayvanları hareket etme şekillerine göre kavrar.
75. Hayvanlardan yararlanma yollarını bilir.
76. Hayvanları yararları bakımından kavrar.
77. Havanın canlılar için önemini bilir.
78. Havanın varlığını kavrar.
79. Havadaki ısı değişikliği sonucu oluşan doğa olaylarını bilir
80. Hava durumu ile ilgili olguları bilir.
81. Hava durumunun yaşantımızdaki önemini bilir.
82. Havayı kirleten etkenleri bilir.
83. Hava kirliliğini önleme yollarını bilir.
84. Suyun doğada bulunuş şekillerini bilir.
85. Suyun doğada bulunduğu ortamları bilir.
86. Suyu kirleten etkenleri bilir.
87. Su kaynaklarından yararlanma yollarını bilir.
88. Su kaynaklarını koruma yollarını bilir.
89. Suyun canlılar için önemini kavrar.
90. Toprağın oluşumunu bilir.
91. Toprağı oluşturan ögeleri bilir.
92. Toprağı koruma yollarını bilir.
93. Toprağın canlılar için önemini kavrar.
94. Toprağı kirleten etkenleri bilir.
95. Dünya’mızın oluşumunu bilir.
96. Yerküre modelinde Dünya’yı tanır.
97. Dünya’yı bilir.
98. Dünya’nın katmanlarını bilir.
99. Atmosferin canlılar için önemini bilir.
100. Su küreyi bilir.
101. Dünya’nın hareketlerini bilir.
102. Yeryüzü şekillerini tanır.
103. Yeryüzü şekillerini ayırt eder.
104. Yerin şeklini değiştiren etmenleri bilir.
105. Depremin zararlarından korunma yollarını açıklar.
106. Depremin zararlarından korunur.
107. Uzayı bilir.
108. Uzay araştırmalarında yararlanılan araçları tanır.
109. Uzay araştırmalarında yararlanılan araçları ayırt eder.
110. Uzayla ilgili çalışmaları kavrar.
111. Yıldızları bilir.
112. Güneş’i bilir.
113. Güneş tutulmasını bilir.
114. Ay’ı bilir.
115. Ay tutulmasını bilir.
116. Ay’ın evrelerini tanır.
117. Ay’ın evrelerini ayırt eder.
118. Maddeyi bilir.
119. Maddenin özelliklerini bilir.
120. Maddenin görülebilir özelliklerini bilir.
121. Maddenin hissedilebilir özelliklerini bilir.
122. Maddenin görülebilir ve hissedilebilir özelliklerini kavrar.
123. Maddenin görülebilir ve hissedilebilir özelliklerini ayırt eder.
124. Maddenin ölçülebilir özelliklerini bilir.
125. Maddenin ölçülebilir özelliklerini kavrar.
126. Karışımı bilir.
127. Karışımı kavrar.
128. Maddenin hâllerini bilir.
129. Maddenin hâllerini kavrar.
130. Maddeleri hâllerine göre ayırt eder.
131. Maddenin hâl değiştirme yollarını bilir.
132. Enerjiyi bilir.
133. Başlıca enerji çeşitlerini tanır.
134. Enerji kaynaklarını tanır.
135. Enerji kaynaklarını ayırt eder.
136. Su enerjisinin kullanıldığı alanları bilir.
137. Rüzgâr enerjisinin kullanıldığı alanları bilir.
138. Çevresindeki başlıca alet ve makineleri tanır.
139. Çevresindeki başlıca alet ve makinelerin kullanım alanlarını bilir.
140. Çevresindeki başlıca alet ve makineleri kullanım alanlarına göre kavrar.
141. Alet ve makineleri kullanma yollarını bilir.
142. Alet ve makinelerin bakımını yapmayı bilir.
143. Isı kaynaklarını tanır.
144. Güneş enerjisinin kullanıldığı alanları bilir.
145. Isının yayılmasını bilir.
146. Isının yayılmasını kavrar.
147. Yakıtları tanır.
148. Yakıt türlerini bilir.
149. Yakıtları türlerine göre kavrar.
150. Yakıtların kullanıldıkları yerleri açıklar.
151. Yakıtların kullanımı ile ilgili kuralları bilir.
152. Kullanılan yakıtların çevreye olumsuz etkilerini kavrar.
153. Isınmada kullanılan araçları tanır.
154. Hâl değişimlerinde ısı alışverişini bilir.
155. Genleşmeyi bilir.
156. Genleşmeyi kavrar.
157. Termometreyi bilir.
158. Termometreyle sıcaklık ölçer.
159. Sesin oluşumunu bilir.
160. Sesin yayılmasını bilir.
161. Sesin oluşumu ve yayılmasını kavrar.
162. Işık kaynaklarını bilir.
163. Işığın yayılmasını bilir.
164. Işığın yansımasını bilir.
165. Işığın kırılmasını bilir.
166. Işığın yansımasını ve kırılmasını kavrar.
167. Elektriklenmenin oluşumunu bilir.
168. Elektriklenmenin oluşumunu kavrar.
169. Maddelerin elektriksel özelliklerini bilir.
170. Elektriksel özelliklerine göre maddeleri kavrar.
171. Havadaki elektriklenme sonucu oluşan olayları tanımlar.
172. Yıldırımın tehlikelerini bilir.
173. Yıldırımdan korunma yollarını bilir.
174. Elektrik üreten araçları tanır.
175. Elektriğin üretimden evlere ulaşımına kadar olan aşamaları bilir.
176. Elektrik enerjisinin kullanıldığı alanları bilir.
177. Elektrik enerjisinin kullanıldığı araçları kavrar.
178. Elektriği tasarruflu kullanma yollarını bilir.
179. Elektriğin kullanımında uyulması gereken kuralları bilir.
180. Kuvveti bilir.
181. Kuvveti kavrar.
182. Hareketi bilir.
183. Hareket türlerini bilir.
184. Hareket türlerini kavrar.
185. Basıncı bilir.
186. Basıncı kavrar.
SOSYAL BİLGİLER
GENEL AMAÇLAR
1. Çevresini, yurdunu ve dünyayı tanır.
2. Yakın çevresinin ekonomik değerlerini ve ulusal kaynakları tanır.
3. Çevresinin ve yurdunun yönetim örgütlerini bilir.
4. Aile, okul ve toplum yaşamının dayandığı temel ilkeleri bilir.
5. Günlük yaşamında haritadan yararlanma yollarını kavrar.
6. Türklerin geniş bir alana dağılmış büyük bir ulus olduğunu kavrar.
7. Çevreyi koruma ve iyileştirme bilinci kazanır.
8. Ulusuna, bayrağına, askerine, ordusuna ve insanlığa sevgi, saygı duygularını geliştirir.
9. Sorumluluk alma, yardımlaşma ve beraber çalışmayı alışkanlık hâline getirir.
10. Ailesine, ulusuna, vatanına, Atatürk devrim ve ilkelerine bağlı, özverili, iyi vatandaş
olarak yetişir.
11. Toplumdaki bireylerle sosyal ilişkiler kurar.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Ailenin görevlerini bilir.
2. Ailede demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
3. Okulun kazandırdıklarının farkında olur.
4. Okulda demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
5. Toplum içinde bir arada yaşamanın önemini bilir.
6. Toplum yaşamını düzenleyen kuralları tanır.
7. Toplum yaşamını düzenleyen kuralların önemini bilir.
8. Toplumda demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
9. Türk toplumunda ailenin önemini kavrar.
10. Aile bireyleri arasındaki dayanışmanın önemini kavrar.
11. Dayanışmanın toplum yaşamındaki önemini kavrar.
12. Türk kadınının toplumdaki yerini fark eder.
13. Atatürk’ün öğretmenlere önem verdiğini fark eder.
14. Cumhuriyetten önceki olay ve olguları bilir.
15. Cumhuriyet yönetiminin özelliklerini bilir.
16. Cumhuriyetin getirdiği yenilikleri açıklar.
17. Atatürk’ün yaşamıyla ilgili olaylar ve olguları kavrar.
18. Atatürk’ün son günleri ile ilgili olaylar ve olguları bilir.
19. Atatürk’ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyar.
20. Atatürk ile ilgili anıları dinlemekten zevk alır.
21. Ulus kavramının anlamını bilir.
22. Vatan kavramının anlamını bilir.
23. Türk ulusunun özelliklerini bilir.
24. Diğer din, örf ve âdetlere hoşgörülü olmanın gereğini kavrar.
25. Haritayı tanır.
26. Harita çeşitlerini bilir.
27. Haritaları çeşitlerine göre ayırt eder.
28. Haritanın yönlerini bilir.
29. Haritalarda bazı özel renk ve işaretler kullanıldığını bilir.
30. Haritadan yararlanma yollarını bilir.
31. Atlası tanır.
32. Köyün özelliklerini bilir.
33. Köyün yönetimini bilir.
34. Bulunduğu ilçeyi tanır.
35. Bulunduğu ilçenin yerini ayırt eder.
36. Bulunduğu ilçenin özelliklerini bilir.
37. İlçenin yönetimini bilir.
38. Bulunduğu ili tanır.
39. Bulunduğu ilin yerini ayırt eder.
40. Bulunduğu ilin özelliklerini bilir.
41. İlin yönetimini bilir.
42. Türkiye’nin dünya üzerindeki yerini tanır.
43. Türkiye’nin dünya üzerindeki yerini ayırt eder.
44. Yurdumuzun coğrafî bölgelerini tanır.
45. Yurdumuzdaki coğrafî bölgelerin yerini ayırt eder.
46. Yurdumuzun doğal durumunu tanır.
47. Yurdumuzun doğal durumunu kavrar.
48. Yurdumuzun ekonomik yaşamını oluşturan alanları tanır.
49. Yurdumuzun ekonomik yaşamını oluşturan alanların önemini kavrar.
50. Yurdumuzdaki başlıca sosyal yardım kurumlarını tanır.
51. Yurdumuzdaki başlıca sosyal yardım kurumlarının görevlerini açıklar.
52. Türkiye Büyük Millet Meclisini bilir.
53. Türkiye Büyük Millet Meclisinin görevlerini bilir.
54. Cumhurbaşkanlığı ile ilgili olguları bilir.
55. Cumhurbaşkanının görevlerini bilir.
56. Bakanlar Kurulunu bilir.
57. Bakanlar Kurulunun görevlerini bilir.
58. Doğal çevreyi bilir.
59. Çevre sorunlarını bilir.
60. Çevre sorunlarının çözümünde yapılması gerekenleri açıklar.
61. Doğal âfetleri tanır.
62. Doğal âfetleri ayırt eder.
63. Doğal âfetlerin zararlarını açıklar.
64. Doğal âfetlerden korunma yollarını açıklar.
65. İlk Çağda Anadolu’da kurulan uygarlıkları tanır.
66. İlk Çağda Anadolu’da kurulan uygarlıkların yerini ayırt eder.
67. Türklerin ilk yurdu ile ilgili olayları bilir.
68. Tarihteki başlıca Türk devletlerini tanır.
69. Tarihteki başlıca Türk devletlerinin yerini ayırt eder.
70. Osmanlı Devleti ile ilgili başlıca olay ve olguları bilir.
71. Atatürk’ün ulusal tarihimize verdiği önemi fark eder.
72. Atatürk’ün ulusal kültüre önem verdiğini kavrar.
73. Yeryüzünde bulunan kıt’aları tanır.
74. Yeryüzünde bulunan kıt’aların yerini ayırt eder.
75. Dünya ülkelerinden başlıcalarını tanır.
76. Dünya ülkelerinden başlıcalarının yerini kavrar.
77. Bağımsız Türk Cumhuriyetleri’ni tanır.
78. Bağımsız Türk Cumhuriyetleri’nin yerini kavrar.
VATANDAŞLIK VE İNSAN HAKLARI DERSİ
GENEL AMAÇLAR
1. Bireyin, toplum içinde yaşaması gereğini bilir.
2.Toplum hayatında sevgi, saygı, hoşgörünün önemini bilir.
3. Atatürk’ün temel hak ve özgürlüklere verdiği önemi bilir.
4. Kendine ve başkasına tanınan hakların farkında olur.
5.Toplum içinde kendi payına düşen görev ve sorumlulukları yerine getirme alışkanlığı
kazanır.
6. Vatandaş olma bilinci kazanır.
ÖZEL AMAÇLAR
1. İnsan hakları kavramını bilir.
2. İnsanın temel hak ve özgürlüklerini tanır.
3. İnsan haklarının korunmasında sevgi, saygı ve hoşgörünün önemini bilir.
4. İnsan haklarının korunmasına özen gösterir.
5. “Çocuk Hakları Sözleşmesi”yle kendisine tanınan hakları bilir.
6. Devletin, temel hak ve özgürlüklerle ilgili görevlerini bilir.
7. Atatürk’ün insan hak ve özgürlüklerine önem verdiğini kavrar.
8. Devlet kavramını bilir.
9. Devletin vatandaşlarına karşı olan temel görevlerini bilir.
10. Vatandaşın devlete karşı görevlerini bilir.
11. Atatürk’ün, vatandaşlık görevlerine önem verdiğini kavrar.
12. Atatürk’ün, vatanını ve ulusunu çok sevdiğini kavrar.
MÜZİK
GENEL AMAÇLAR
1. Sesleri genel özellikleriyle tanır.
2. Çevresindeki müzik etkinliklerine katılır.
3. Sözlü müzik yoluyla konuşma becerisini geliştirerek ana dilinin kullanımını güçlendirir.
4. Müziğin ritmik boyutundan yararlanarak ritmik hareketlerini (yürüme, koşma) yönlendirir.
5. Sesini doğru ve etkili kullanır.
6. Müzik yoluyla kendini kontrol eder.
7. Aletli müzik çalışması yoluyla kas gelişimini sağlar.
8. Düzeyine uygun müzik eserlerini uygun çalgılarla çalar.
9. Müzik dağarcığını, çalarak veya söyleyerek oluşturur.
10. Müzik yoluyla sevgi, saygı ve arkadaşlık duyguları geliştirir.
11. Müzik yoluyla Atatürk’e sevgi ve saygı duyar.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Farklı sesler çıkarır.
2. Sesin yönünü bilir.
3. Sesleri tanır.
4. Sesleri ayırt eder.
5. Varlıkları hareket ve sesleriyle taklit eder.
6. İnsan seslerini tanır.
7. İnsan seslerini ayırt eder.
8. Gürültüyle, müzik sesini birbirinden ayırt eder.
9. Şarkıda geçen sözcükleri doğru seslendirir.
10. Sesini doğru kullanır.
11. Şarkı seslendirir.
12. Grupla şarkı seslendirir.
13. Birlikte şarkı söylemeye istekli olur.
14. Bildiği ezgileri doğru seslendirir.
15. Belirli gün, hafta ve ders konularına ilişkin şarkıları tanır.
16. Müziğimizdeki türleri tanır.
17. Müziğimizdeki türleri ayırt eder.
18. Müziğimizdeki türlerinden bildiği örnekleri seslendirir.
19. Çevresindeki çalgıları tanır.
20. Çevresindeki çalgıları kullanılış özelliklerine göre bilir.
21. Çalgıları seslerine göre tanır.
22. Ses ve çalgı kullanarak müzik yapar.
23. Çevresindeki varlıkları hareket hızlarına göre tanır.
24. Çevresindeki varlıkları hareket hızlarına göre taklit eder.
25. Ritm tutar.
26. Dağarcığındaki sayışma, tekerleme, ninni, şarkı, türkü ve marşları uygun çabukluk ve
yavaşlıkla seslendirir.
27. Müzikli oyun ve dansları oynar.
28. Müzikle yapılan etkinliklere katılmaya istekli olur.
29. İstiklâl Marşı’nın anlamını bilir.
30. İstiklâl Marşı’nı doğru seslendirir.
31. İstiklâl Marşı’na katılır.
32. Atatürk’le ilgili belli başlı şarkıları tanır.
33. Atatürk’ü anlatan şarkıları ayırt eder.
34. Atatürk’le ilgili düzeyine uygun şarkıları seslendirir.
35. Atatürk’ü anlatan düzeyine uygun şarkıları seslendirmekten hoşlanır.
36. Müzik yoluyla Atatürk’ü daha çok sever.
37. Sınıfındaki, Atatürk’le ilgili müzik etkinliklerine katılır.
38. Sınıfındaki, Atatürk’le ilgili müzik etkinliklerine katılmaktan hoşlanır.
39. Okulundaki, Atatürk’le ilgili müzik etkinliklerine katılır.
40. Okulundaki, Atatürk’le ilgili müzik etkinliklerine katılmaya istekli olur.
41. Çevresindeki, Atatürk’le ilgili müzik etkinliklerine katılmaktan zevk alır.
BEDEN EĞİTİMİ
GENEL AMAÇLAR
1. Sporun sağlık için önemini kavrar.
2. Sağlığını koruma yollarını kavrar.
3. Sporla ilgili temel bilgi, beceri ve alışkanlıklar kazanır.
4. Duruşlarla ilgili koordinasyonunu geliştirir.
5. Ritm ve müzik eşliğinde düzenli hareketler yapma becerisi kazanır.
6. İş birliği içinde çalışma ve birlikte davranma alışkanlığı kazanır.
7. Sosyal gelişimini sağlayan tavır ve alışkanlıklar kazanır.
8. Vücudunu güçlendirir ve geliştirir.
9. Sinir, kas ve eklem koordinasyonunu geliştirir.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Vücudun bölümlerini tanır.
2. Vücudun bölümlerini hareket ettirir.
3. Ayakta duruşlarla ilgili beceriler geliştirir.
4. Diz üstü duruşu ilgili beceriler geliştirir.
5. Oturuş duruşu ilgili beceriler geliştirir.
6. Çeşitli şekillerde diziliş yapar.
7. Çeşitli şekillerde dönüşler yapar.
8. Vücut bölümlerinin esnekliğini artırıcı hareketler yapar.
9. Çeşitli şekillerde yürüyüşler yapar.
10. Yürüme ile koordinasyonunu geliştirir.
11. Koşularla dayanıklılığını geliştirir.
12. Koşularla sür’atini geliştirir.
13. Koşularla koordinasyonunu geliştirir.
14. Çeşitli şekillerde sıçrayışlar yapar.
15. Sıçramalarla koordinasyonunu geliştirir.
16. Atmalarla koordinasyonunu geliştirir.
17. Tutmalarla koordinasyonunu geliştirir.
18. Atma ve tutmalarla koordinasyonunu geliştirir.
19. Kaldırma ve taşımalarla koordinasyonunu geliştirir.
20. Asılma ve sallanmalarla koordinasyonunu geliştirir.
21. Minderde hareketler yapar.
22. Jimnastik sırasında denge geliştirici hareketler yapar.
23. Kasada hareketler yapar.
24. Çember ile hareketler yapar.
25. İp ile hareketler yapar.
26. Taklidî hareketler yapar.
27. Birlikte oyun oynama becerisi geliştirir.
28. Oyunlarda dostça oynamaya özen gösterir.
29. Çeşitli spor dallarını tanır.
30. Basketbol oyunu ile ilgili çalışmalar yapar.
31. Voleybol oyunu ile ilgili çalışmalar yapar.
32. Futbol oyunu ile ilgili çalışmalar yapar.
33. Halk dansları ve şarkılı danslar ile ilgili temel beceriler kazanır.
34. Halk dansları ve şarkılı danslar ile ilgili koordinasyonunu geliştirir.
35. Okul tarafından düzenlenen gezilere katılmaya istekli olur.
36. Müzikli aktivitelerle ilgili koordinasyonunu geliştirir.
37. Spor malzemelerini tanır.
38. Spor malzemelerini düzenli kullanır.
39. Spor kıyafetlerini temiz ve düzenli kullanır.
40. Spor ve sağlık ilişkisini bilir.
41. Sağlığını korur.
HAYAT BİLGİSİ
GENEL AMAÇLAR
1. Türk ulusunun kültürel değerlerini tanır.
2. Atatürk ilke ve devrimlerini temel özellikleriyle tanır.
3. Dünyada ve ülkesinde oluşan toplumsal olaylardan haberdar olur.
4. Aile yaşamının önemini kavrar.
5. Doğa olaylarının çevreye etkilerini kavrar.
6. Çevresindeki varlıkların, olayların yaşamdaki önemini kavrar.
7. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin bütünlüğünün farkında olur.
8. Okulun kendisine kazandırdıklarının farkında olur.
9. Dayanışma ve iş birliği içinde olmayı alışkanlık hâline getirir.
10. Toplu yaşama kurallarına uyma ve sorumluluğunu yerine getirebilme alışkanlığı kazanır.
11. Canlı, cansız varlıkları ve çevreyi koruma alışkanlığı kazanır.
12. Sağlığını koruyabilme becerisini geliştirir.
13. Bilinçli bir tüketici olabilme becerisini geliştirir.
14. Kendine güven duygusunu geliştirir.
15. Teknolojinin önemini kavrayarak yeniliklerden yararlanır.
16. Atatürk’e sevgi ve saygı duyar.
17. İnsanlara sevgi ve saygı duyar.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Kendini tanıtır.
2. Öğretmeni ve sınıf arkadaşlarıyla tanışır.
3. Sınıfını tanır.
4. Sınıfında bulunan araç gereçleri tanır.
5. Okul çantasındaki araç gereçleri tanır.
6. Okulun bölümlerini tanır.
7. Okulun bölümlerini ayırt eder.
8. Okuldaki bölümlerin işlevlerini bilir.
9. Okulda çalışanları tanır.
10. Okulda çalışanların görevlerini bilir.
11. Sınıf kurallarını bilir.
12. Sınıf kurallarına uyar.
13. Sınıfını temiz ve düzenli tutar.
14. Sınıfta seçim etkinliklerine katılır.
15. Okul için gerekli olan eşyalarını temiz kullanır.
16. Okulda uyulması gereken kuralları bilir.
17. Okul kurallarına uyar.
18. Okula gitmek için evde yapılan hazırlığı bilir.
19. Okul yolunda uyulması gereken kuralları bilir.
20. Okul yolunda kurallara uyar.
21. Başkalarıyla iyi ilişkiler kurmaya özen gösterir.
22. Yakın çevresini tanır.
23. Yakın çevresini ayırt eder.
24. Yön kavramını bilir.
25. Yerleşim alanlarıyla ilgili kavramların anlamını bilir.
26. Adreste belirtilmesi gerekenleri bilir.
27. Okulunun adresini bilir.
28. Kroki kavramının anlamını bilir.
29. Kroki çizer.
30. Cumhuriyet Bayramı’nın anlamını bilir.
31. Cumhuriyetin anlamını bilir.
32. Cumhuriyetin ilânına kadar olan temel olayları bilir.
33. Cumhuriyetin ilânı ile ilgili temel olayları bilir.
34. Cumhuriyet yönetiminin getirdiği yenilikleri bilir.
35. Bayram hazırlıklarını bilir.
36. Bayram hazırlıklarına katılır.
37. Bayram sevinci duyar.
38. Bayrağımızı tanır.
39. Bayrağımıza saygılı olur.
40. İstiklâl Marşı’mızın anlamını bilir.
41. Atatürk’ün yaşamıyla ilgili olay ve olguları bilir.
42. Atatürk’ün öğrenim yaşamını bilir.
43. Atatürk’ün Türk ulusuna yaptığı hizmetlerin farkında olur.
44. Atatürk’le ilgili anıları dinlemekten zevk alır.
45. Atatürk’e sevgi ve saygı duyar.
46. Evini dış görünüşü bakımından tanır.
47. Evin bölümlerini tanır
48. Evin bölümlerini ayırt eder.
49. Evin bölümlerinde yapılan işleri açıklar.
50. Evin bölümlerinde bulunan eşyaları tanır.
51. Evinin adresini bilir.
52. Ailesini tanıtır.
53. Ailenin yapısını bilir.
54. Ailesindeki bireylerin aile içinde yaptığı işleri açıklar.
55. Ailede iyi ilişkiler kurma yollarını bilir.
56. Akrabalık terimlerini bilir.
57. Akrabalar arasında iyi ilişkiler kurma yollarını bilir.
58. Komşular arasında iyi ilişkiler kurma yollarını bilir.
59. Konuk olmada uyulması gereken görgü kurallarını bilir.
60. Tanımadığı kişilerle iletişimde yapılması gerekenleri bilir.
61. Dayanışmanın günlük yaşamımızdaki önemini kavrar.
62. Doğadaki cansız varlıkları bilir.
63. Cansız varlıkların yaşamımızdaki önemini bilir.
64. Doğadaki canlı varlıkları bilir.
65. Doğadaki canlı varlıkları ayırt eder.
66. Canlıların ortak özelliklerini bilir.
67. Çevresindeki bitkileri tanır.
68. Çevresindeki hayvanları tanır.
69. Çevresindeki canlıları koruma yollarını açıklar.
70. Çevresindeki canlıları korumaya istekli olur.
71. Taşıtları tanır.
72. Taşıtları sınıflandırır.
73. Toplu taşıma araçlarını bilir.
74. Toplu taşıma araçlarında kullanılan belgeleri tanır.
75. Taşıtların ilk hareket yerlerini bilir.
76. Taşıtların ilk hareket yerlerini ayırt eder.
77. Taşıtları kullananları tanır.
78. Taşıtları kullananları ayırt eder.
79. Taşıtların kullanıldığı yerleri bilir.
80. Toplu taşıma araçlarında uyulması gereken kuralları bilir.
81. Okul servisinde uyulması gereken kuralları bilir.
82. Trafik ışıklarının anlamlarını bilir.
83. Trafik ışıklarını anlamlarıyla eşleştirir.
84. Trafiği düzenleyenleri ve denetleyenleri tanır.
85. Trafiği düzenleyenleri ve denetleyenleri ayırt eder.
86. Trafik kurallarını bilir.
87. Taşıtları koruma yollarını bilir.
88. Vücudun ana bölümlerini tanır.
89. Vücudun ana bölümlerini ayırt eder.
90. Sağlıklı olmada temizlik kurallarını bilir.
91. Sağlıklı olmada temizlik kurallarına uyar.
92. Sağlıklı beslenme için yapılması gerekenleri bilir.
93. Zararlı alışkanlıkları bilir.
94. Hastalıkların insanlara bulaşma yollarını bilir.
95. Aşıyı bilir.
96. Hastalıklardan korunma yollarını bilir.
97. Hastalanınca yapılması gerekenleri bilir.
98. İlâç kullanmada dikkatli olur.
99. Sağlık kurumlarını tanır.
100. Sağlık kurumlarında çalışanları tanır.
101. Sağlık kurumlarında çalışanları ayırt eder.
102. Hasta ziyaretinde uyulması gereken kuralları bilir.
103. Kazalardan korunma yollarını bilir.
104. İlk yardımı tanımlar.
105. Ecza dolabında bulunan araç gereçleri tanır.
106. Gökcisimlerini tanır.
107. Gökcisimlerini ayırt eder.
108. Gece ve gündüzü bilir.
109. Hava olaylarını tanır.
110. Hava olaylarını ayırt eder.
111. Hava durumu ile ilgili olguları bilir.
112. Hava durumlarıyla ilgili simgeleri tanır.
113. Depremle ilgili olguları bilir.
114. Yangınla ilgili olguları bilir.
115. Sel ile ilgili olguları bilir.
116. Erozyonla ilgili olguları bilir.
117. Bayramla ilgili olay ve olguları bilir.
118. Bayram hazırlıklarını bilir.
119. Bayram hazırlıklarına katılır.
120. Bayram sevinci duyar.
121. Ulusal ve dinî bayramları tanır.
122. Yeni yılı bilir.
123. Yılın bölümlerini bilir.
124. Yılın bölümlerini ayırt eder.
125. Sonbahar mevsiminde çevrede oluşan değişiklikleri bilir.
126. Sonbahar mevsimi ile ilgili özellikleri ayırt eder.
127. Kış mevsiminde çevrede oluşan değişiklikleri bilir.
128. Kış mevsimi ile ilgili özellikleri ayırt eder.
129. İlkbahar mevsiminde çevrede oluşan değişiklikleri bilir.
130. İlkbahar mevsimiyle ilgili özellikleri ayırt eder.
131. Yaz mevsiminde çevrede oluşan değişiklikleri bilir.
132. Yaz mevsimiyle ilgili özellikleri ayırt eder.
133. Gün ile ilgili değişik zamanları bilir.
134. Günün bölümlerini ayırt eder.
135. Zamanı gösteren araçları tanır.
136. İletişimi bilir.
137. İletişim araçlarını tanır.
138. İletişim araçlarını sınıflandırır.
139. İletişim hizmetlerini bilir.
140. Telefonla konuşma kurallarını bilir.
141. Kartlı/jetonlu telefonla konuşma yapar.
142. Postahanede mektup/kart atar.
143. İletişim araçlarının kullanımında görgü kurallarını bilir.
144. Acil telefon numaralarını bilir.
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
GENEL AMAÇLAR
1. Türk inkılâbının önderi Atatürk’ü tanır.
2. Türk inkılâbı ile ilgili olayları bilir.
3. Kurtuluş Savaşı’ndaki başarıların temelinde, Türk ulusunun tarih boyunca bağımsız
yaşamayı ilke edinmiş olduğunu bilir.
4. Atatürk ilke ve inkılâplarını bilir.
5. Atatürk’e sevgi ve saygı duyar.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin durumunu bilir.
2. Birinci Dünya Savaşı’nın Osmanlı Devleti bakımından sonuçlarını bilir.
3. Atatürk’ün yaşamı ile ilgili olayları ve olguları bilir.
4. Atatürk’ün öğrenim yaşamını bilir.
5. Atatürk’ün kişiliği ve özelliklerini bilir.
6. Atatürk’ün düşünce yaşamını bilir.
7. Atatürk’ün son günleri ve ölümüyle ilgili olay ve olguları bilir.
8. Kurtuluş Savaşı ile ilgili olay ve olguları bilir.
9. Kurtuluş Savaşı sonrasında yurdumuzdaki gelişmeleri bilir.
10. Siyasal alanda yapılan inkılâpları bilir.
11. Hukuk alanında yapılan inkılâpları bilir.
12. Eğitim ve kültür alanında yapılan inkılâpları bilir.
13. Atatürk’ün ulusal eğitim ile ilgili görüşlerini bilir.
14. Toplumsal alanda yapılan inkılâpları bilir.
15. Ekonomik alanda yapılan inkılâpları bilir.
16. Atatürkçülüğün (Atatürkçü düşünce sisteminin) anlamını bilir.
17. Atatürk ilkelerini bilir.
18. Atatürk ilke ve inkılâplarının Türk ulusu için önemini bilir.
RESİM
GENEL AMAÇLAR
1. Resim çalışmalarında temel iş alışkanlıkları kazanır.
2. Çeşitli araç gereçleri uygun ve ekonomik kullanma alışkanlığı kazanır.
3. Yeni ürünler ortaya çıkararak etkin olma alışkanlığı kazanır.
4. Renk çalışmaları ile doğadaki renklerin farkına varır.
5. Çevre ile ilgili gözlemlerini, izlenimlerini, duygularını ve düşüncelerini resim-iş
çalışmalarıyla anlatır.
6. Üretici olma zevkini duyar ve kendine güven duygusu geliştirir.
7. Küçük kasları ile el, göz koordinasyonunu geliştirir.
8. Çevrenin doğal güzelliklerinden yararlanarak biçim, renk ve işle ilgili zevklerini geliştirir.
9. Resim-İş dersini, boş zamanlarını yararlı ve zevkli bir şekilde geçirmesini sağlayacak
biçimde kullanır.
10. İş birliği içinde çalışmayı alışkanlık hâline getirir.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Resim-iş dersinde kullanılan araç gereçleri tanır.
2. Araç gereçlerin kullanımına özen gösterir.
3. Resim-iş çalışmalarına hazırlık yapar.
4. Resim-iş çalışmalarında temiz ve düzenli olmaya özen gösterir.
5. Yoğurma maddelerini tanır.
6. Yoğurma maddeleri ile çalışmalar yapar.
7. Kâğıt yırtar.
8. Kâğıt yırtma çalışmaları yapar.
9. Kâğıt yapıştırır.
10. Kâğıt yapıştırma çalışmaları yapar.
11. Kâğıt katlar.
12. Kâğıt katlama çalışmaları yapar.
13. Makas kullanır.
14. Makasla kâğıt kesme çalışmaları yapar.
15. Kâğıtla çalışmalar yapar.
16. Çizgisel çalışmalar yapar.
17. Cetvelle çizgi çizer.
18. Şablonla çizer.
19. Renkleri sınıflandırır.
20. Renkleri ayırt eder.
21. Pastel boya ile boyama yapar.
22: Kuru boya ile boyama yapar.
23. Sulu boya ile boyama yapar.
24. Guaş boya ile boyama yapar.
25. Parmak boya hazırlar.
26. Parmak boya ile boyama yapar.
27. Boya malzemeleriyle renkli çalışmalar yapar.
28. Sulu boya lâvi çalışması yapar.
29. Pastel boya kazıma çalışması yapar.
30. Sulu boya batik çalışması yapar.
31. Sünger baskısı yapar.
32. Yaprak baskısı yapar.
33. İp baskısı yapar.
34. Patates baskısı yapar.
35. Su kâğıdı çalışması yapar.
36. Kola kâğıdı çalışması yapar.
37. Hayâl gücünü zenginleştirici resim çalışmaları yapar.
38. Duygu, düşünce ve yaşantılarını ifade edici resim çalışmaları yapar.
39. Kolâj çalışması yapar.
40. Boyama vitray yapar.
41. Kâğıt vitray yapar.
42. Artık malzemeyi bilir.
43. Artık malzemeleri kullanma yollarını kavrar.
44. Artık malzemelerle çalışma yapar.
45. Sınıf ve okul sergileriyle yarışmalara ilgi duyar.
46. Çevresindeki atölyeleri, sanat galerilerini, sergi salonlarını ve müzeleri tanır.
47. Sanat eserlerine ilgi duyar.
TRAFİK VE İLKYARDIM EĞİTİMİ
GENEL AMAÇLAR
1. Trafikle doğrudan ilgili birimleri tanır.
2. Trafiğin düzenli ve güvenli akışının kendisi ve başkalarının can güvenliği için önemli
olduğunu kavrar.
3. Trafik kazalarının bilgisizlik, dikkatsizlik ve sorumsuzluktan kaynaklandığını kavrar.
4. Trafik kurallarına uymaması hâlinde karşılaşabileceği tehlikeleri kavrar.
5. Trafikle ilgili terimleri kavrar.
6. İlk yardımın önemini kavrar.
7. Trafikle ilgili temel kurallara uyma alışkanlığı kazanır.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Trafikle ilgili kuruluşları tanır.
2. Trafikle ilgili temel kavramların anlamını bilir.
3. Trafikle ilgili kavramları ayırt eder.
4. Taşıtları birbirinden ayıran özellikleri bilir.
5. Kara yolu ile ilgili kavramların anlamını bilir.
6. Trafik levhalarını tanır.
7. Trafik işaret ve levhalarını bilir.
8. Trafik işaret ve levhalarını korumayı bilir.
9. Kara yolunda uyulacak önceliklerin sırasını bilir.
10. Yayaların trafikte uyması gereken kuralları bilir.
11. Karşıya güvenli geçiş yapar.
12. Duraklarda uyulması gereken görgü kurallarını bilir.
13. Emniyet kemeri kullanmanın önemini bilir.
14. Trafik kazalarının nedenlerini bilir.
15. Kaza durumunda yapılması gerekenleri bilir.
16. Bisiklet sürücüsünün uyması gereken kuralları bilir.
17. İlk yardımın anlamını bilir.
18. İlk yardım çantasında bulunan araç gereçlerin kullanımını bilir.
19. Solunumun durması hâlinde yapılması gerekenleri bilir.
20. Yaralanmalarda kanamayı durdurma yollarını bilir.
21. Basit yaralanmalarda yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
22. Basit yaralanmalarda ilk yardım yapar.
23. Burun kanamalarında yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
24. Burun kanamalarında ilk yardım yapar.
25. Burkulmalarda yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
26. Burkulmalarda ilk yardım yapar.
27. Arı sokmasında yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
28. Arı sokmasında ilk yardım yapar.
29. Hafif yanıklarda yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
30. Hafif yanıklarda ilk yardım yapar.
31. Hayvan ısırmalarında yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
32. Güneş yanıklarında yapılan ilk yardım uygulamalarını bilir.
Bireysel eğitim planı izleme değerlendirme
İzleme ve değerlendirme süreci BEP’ in başarısı için büyük önem arz eder. BEP uygulanma aşamasında ve uygulamanın sonunda değerlendirilmelidir. Böylece ileriye dönük belirlediğimiz amaçların ne kadarına ulaşabildiğimizi belirlemiş oluruz. İyi bir izleme ve değerlendirme pek de iyi olmayan bir BEP’ i değiştirmemize ve geliştirmemize yardım eder. İyi bir BEP’ i ise iyi olmayan bir izleme değerlendirmeye aldığımızda ise program istenen sonuçları vermeyebilir.
Öğrencinin BEP’ inin uygulanmasında sorumlu kişi, önerilen eğitim ortamında sürekli olarak öğrencinin başarısını değerlendirmekle de sorumludur.
Öğrencinin gelişmesini gösteren raporlar periyodik olarak hazırlanmalıdır. Bu raporlar en az yılda bir kere doldurulmalıdır. Ancak bu süre daha kısa aralıklara da çekilebilir.
BEP’ in İzlenmesi
İzlemek: sistematik olarak uygulayıcılardan, bilginin toplanması ve bu bilginin düzenli aralıklarla belirlenmiş olan amaçlarla karşılaştırılmasıdır.
İzlemenin iki temel amacı vardır.
1. BEP’ i uygulamakla yükümlü olan uzmanlara, kullandıkları yöntemlerde gerekli değişiklikleri yapmaları için sistematik olarak veri sağlamak
2. BEP’ i n uygulanmasını, planlanmış programın etkinliğini ve uygunluğunu değerlendirmede kullanılacak verileri BEP ekibine dağlamak
BEP’ in değerlendirilmesi
BEP yukarıda da değindiğimiz gibi en az yılda bir kere sorumlu kişiler ve BEP ekibi tarafından değerlendirilmelidir. Değerlendirme için temel bilgi kaynağı, izleme yoluyla toplanan bilgilerden oluşur.
Değerlendirmenin ilk temel amacı
BEP’ in çocuk üzerindeki etkisine bakmaktır.
İkinci amaç
Ekibin etkili ve verimli işleyip işlemediğinin değerlendirilmesidir.
İzleme ve değerlendirme süreci
BEP’ uygun bir zaman ve ölçütle değerlendirmek gerekmektedir. Zamanı belirlerken ; amaç ve hedeflerin belirlenen zamanda gerçekleşmesi, sağlanan özel eğitim programı ve ilgili hizmetlerin başlangıç ve bitiş tarihlerinin planlanmış olması gerekir. Çünkü her amaca farklı sürelerde ulaşılır ve bazı problemler farklı sürelerde çözüme kavuşabilir.
Karar sürecinde, amaç ve hedefler için değerlendirme ölçütlerinin ne olacağına karar verilmelidir. Ölçüt çocuğun objektif olarak değerlendirilmesini sağlamalıdır. Değerlendirme ölçütü BEP ekip üyelerinin tamamlanan amaç ve hedeflerinin ne ölçüde gerçekleşip gerçekleşmediğinin bilmesini sağlamadır.
Burada ölçüt belirlenirken yukarıda amaçlar bölümünde verdiğimiz değerlendirme ilkelerine ve yöntemlerine riayet edilmelidir.
Bep Planında İlerlemeyi Engelleyen Nedenler
1. Öğrenciden kaynaklanan nedenler;
2. Öğretim ile ilgili nedenler;
3. Ortamdan kaynaklanan nedenler;
4. Destek hizmetleri ile ilgili nedenler;
5. Anne-babanın (yatılı kurumlarda ise grup ve etüd öğretmenlerinin) öğretim sürecindeki yeri ile ilgili nedenler;
6. BEP geliştirme birimi ile ilgili nedenler;
7. Eğitim personeli ile ilgili nedenler;
8. Ekip ile ilgili nedenler;
9. Yerleştirme kararı ile ilgili nedenler.
BEB Geliştirme Değerlendirme
Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Nedir?
Bireyselleştirilmiş eğitim programları, her bir engelli çocuk için yazılı olarak, eğitim kurumu tarafından geliştirilmiş olan ve engelli çocukların, öğretmenlerin, anne- babaların özel gereksinimlerini karşılamak için oluşturulmuş özel eğitim programıdır.
Bep Hazırlamanın Yasal Nedenleri Nelerdir?
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nin 62. maddesinde BEP, “Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilen ve ailesi tarafından onaylanan bireyselleştirilmiş eğitim programı; bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda hazırlanan ve hedeflenen amaçlara verilecek destek eğitim hizmetlerini içeren özel eğitim programıdır” olarak tanımlanmaktadır. Bu yönetmelikle, BEP’lerin işlevi, “Bireyin tüm gelişim alanlarında , gözlem, gelişim ve değerlendirme ölçekleri kullanılarak ve hedeflerin amaçların gerçekleşme düzeyi doğrultusunda değerlendirilir” şeklinde ifade edilmektedir.
Aynı yönetmeliğin 63. maddesinde özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda “bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi”nin oluşturulacağı belirtilmektedir. Bu birimin amacı ise “özel eğitim gerektiren bireyler için, bireyselleştirilmiş eğitim prof,gramının geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi olarak ifade edilmektedir.
Bu Birimi Oluşturan Ekip Üyeleri Kimlerdir?
- Kurum müdürü ve müdür yardımcısı
- Gezerek özel eğitim hizmeti veren öğretmen
- Aile
- Özel eğitim gerektiren öğrenci
- Rehber öğretmen – psikolojik danışman
- Eğitim programı hazırlamakla görevli olan öğretmen
- Özel eğitim gerektiren öğrencinin sınıf öğretmeni veya hazırlanan programın içeriğine uygun branş öğretmeni
- Gerektiğinde işleme, tanılama ve değerlendirme ekibinden bir kişi.
Bep Yazmanın Amaçları Nelerdir?
1. BEP yazma, engelli öğrencilerin eğitimiyle ilgilenen insanlarla sizi bir araya getirir. Bu ekipte insanlar, “çoklu disiplinli ekip” veya “BEP ekibi” olarak isimlendirilir. Bu ekip her bir çocuğun gereksinimlerini tartışır ve her bir öğrencinin öğrenmesi için uygun yönergeye karar verirler. BEP ekibindeki her bir üyenin katkısı öğrencinin öğrenmesi bakımından önem taşır.
2. BEP yazma bir öğrencinin eğitimsel gereksinimleri toplantısı için ekibin planlarını betimleyen bir doküman oluşturur. BEP, çocuğun ilerlemesini belgelemek için resmi bir kaynak sağlar ve aynı zamanda çocuğun gereksinimlerinin okul tarafından karşılanması için kaynak gösterir.
Bep Hazırlama Ekibi Kimlerdir?
- Çocuğun ailesi
- Bir normal sınıf öğretmeni
- Bir özel eğitim öğretmeni
- Değerlendirme sonuçlarını yorumlamak için biri
- Ailenin veya okulun davet edeceği bilgili diğer kişiler
- Uygun ise öğretmenin kendisi
Bep Hazırlama Basamakları Nelerdir?
BEP dökümanı yaşları 2 – 14 yaş arasında değişen çocuklar için 7 öğeyi içermektedir.
1. Öğrencinin betimlenmesi
2. Öğrencinin var olan performans düzeyinin belirlenmesi ve betimlenmesi
3. Öğrenciye ilişkin yıllık amaçların ve öğretimsel hedeflerin yazılması
4. Amaçlara ulaşılması için gerekli özel eğitim ile ilgili servislerin betimlenmesi
5. Öğrencinin genel eğitim ders programında katılamayacağı alanların betimlenmesi
6. Öğrencinin katılacağı değerlendirme sürecinin tanımlanması
7. Öğrencinin amaçlara doğru ilerlemesinden ailenin düzenli olarak nasıl bilgilendirileceğinin betimlenmesi.
Yukarda yazılı öğelerden 2., 3. ve 4. öğeler BEP’lerin can alıcı noktasını oluşturmaktadır. Bu üç öğe BEP’in temel parçalarını oluşturur. Bunlar;
1. Çocuğun biricik ihtiyaçları nelerdir?
2. Çocuğun bu gereksinimlerini okulun hangi servisleri karşılayacak?
3. Alınan bu hizmetler sonucunda çocuk neleri başarıyor olacak?
Öğrencinin Betimlenmesi
BEP yazımının ilk basamağı, en kolay olandır. Bir çok BEP formu, öğrenci hakkında demografik bilgilerin kaydedileceği bölüm ile başlar. Bu aşağıdaki gibi olabilir.
| İsim – Soyad | ||||||
| Okul | ||||||
| Sınıf | ||||||
| Doğum Tarihi | ||||||
| Anne- Baba | Öz: | Üvey: | Birlikte: | Ayrı: | Sağ: | Ölü: |
| Ana Dili | ||||||
| Evde Konuşulan Dil | ||||||
| Özür Gurubu | ||||||
| İkincil Özür | ||||||
Ana Dil Neden Yazılır?
Öğrencinin konuştuğu ana dili ve çocuğun evinde konuşulan dili yazma nedeni, BEP ekibini ve çocuğun eğitimi ile görevli uzmanları olası çift dillilik yada Türkçe’yi kullanmada sınırlılıkları olduğu hakkında uyarmaktır. Öğrencinin ana dilini diğerlerinden yada öğretmenlerinkinden farklı ise, BEP ekibi öğrencinin gerek değerlendirme gerekse okuldaki öğrenimi sırasında gerekli olan uyarlamaların neler olduğunu belirlemelidir.
Neden Özür Sınıflandırılması Yazılır?
Tüm BEP ekibi üyelerinin öğrencinin ilerlemesini etkileyen özür ve bunun öğrenci üzerindeki etkilerini bilmelerini Sağlamak nedeniyle birincil özür yazılır. Bazı öğrencilerin ikincil bir özrü olabilir. Örneğin birincil özrü duygusal rahatsızlık iken ikincil özrü iletişim bozukluğu olabilir. Özürlerin bu şekilde sıralanması, öğrencinin eğitimi üzerinde duygusal rahatsızlığın etkilerinin iletişim bozukluğunun etkilerinden daha fazla olduğunu belirtmektedir.
Performans Düzeyinin Belirlenmesi Ve Betimlenmesi
Bireyselleştirilmiş eğitim programlarında öğrencilerin performans düzeylerinin ifade edilmesi gerekmektedir. Öğrencilerin performans düzeylerinin ifade edilmesi için öncelikle performans düzeylerinin belirlenmesi ve daha sonra uygun şekilde betimlenmesi gerekir.
Performans Düzeyinin Belirlenmesi
Öğrencinin var olan performans düzeyinin belirlenmesi sırasında temelde şu sorulara yanıt aranmaktadır.
1. Öğrencinin eğitimsel açıdan zayıf ve kuvvetli yanları nelerdir
2. öğrencinin hangi beceri yada alanları geliştirmeye gereksinimi vardır.
Çocukla İlgili Bilgilere Ulaşmaya Yönelik Çalışmalar
Öğrencinin güçlü yada şu an zayıf olan geliştirmeye gereksinimi olan yönleri hakkında bilgiye şu yollardan ulaşılabilir.
a) Kayıtların İncelenmesi
b) Görüşme
c) Gözlem
d) Standart Testler
e) Ölçüt Bağımlı Testler
f) Gelişimsel Ölçekler
g) Çalışma Örnekleri
Kayıtların İncelenmesi
Öğrenci hakkında bilgi sahibi olmak için çeşitli kayıtların incelenmesi yoluna gidilir. Bunlar;
- Tıbbi ve sağlık bilgileri
- Okul başarısını gösteren karne belgeler
- Öğrencinin kişisel bilgi dosyası
Görüşme
Öncelikli gereksinimlerin ve yeterlilik, yetersizliklerin belirlenmesi amacı ile yapılır. Görüşme yapılan kişiler;
- Aile
- Öğrencinin öğretmeni
- Öğrenci hakkında bilgi sahibi diğer okul personeli
- Öğrencinin kendisi
Gözlem
Öğrencinin kendisini günün farklı zamanlarda ve sınıf, ev, oyun gibi farklı ortamlarda gözlemlenir.
Standart Testler
Genel değerlendirme ve yerleştirme amacıyla kullanılır. Standart testler;
- Öğrenciyi aynı yaştaki diğer akranlarıyla kaynaştırma olanağı verir.
- Çocuğun beceri düzeyleri hakkında sayısal bilgi verir.
- Ayrıntılı değerlendirme yapılması gereken alanları işaret eder.
Ölçüt Bağımlı Testler
Öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerinin belirlenmesi amacıyla kullanılır. Ölçüt bağımlı testler;
- Standart testler yoluyla sağlanmış bilgilerin doğrulanmasına ve ayrıntılaşmasına yardımcı olur.
- Öğrencinin güçlü ve zayıf yönlerini test eder.
- Öğretim amaçlarının belirlenmesinde kullanılır.
- Öğrencinin ilerlemesinin izlenmesine olanak verir.
Gelişimsel Ölçekler
Bunlar öğrencinin gelişimsel basamakları içindeki yerinin belirlenmesi ve bunu izleyen ardışık becerilerin belirlenmesine yardımcı olur.
Çalışma Örnekleri
Öğrencinin kendi çalışmalarının incelenmesi yaptığı hataların belirlenerek bunların giderilmesine yönelik çalışmaların planlanmasına yol gösterir.
Öğretimi Planlamaya Yönelik Çalışmalar
Öğrencinin performans düzeyinin belirlenmesi sırasında genel gelişimin değerlendirilmesinden belirli bir becerideki gelişimin değerlendirilmesine doğru bir yok izler.
Öğrencinin performans düzeyinin belirlenmesi, süreci, öğrencinin bir becerideki ustalığının değerlendirilesi ile son bulur.
Performans düzeyinin belirlenmesi aşamaları şöyle sıralanabilir.
1. global bir alanın seçilmesi ve alt başlıkların belirlenmesi
2. seçilen bir beceri alanında öğrencinin zayıf olan berilerinin belirlenmesi
3. zayıf olan becerilerle ilgili beceri analizlerinin yapılması
4. bireyin beceri analizi basamaklarındaki ustalık derecesinin belirlenmesi
1. Global Bir Alanın Seçilmesi Ve Alt Başlıkların İncelenmesi
Hangi davranışın değerlendirileceğine karar verme, global düzeyde başlar ve çok spesifik hale gelir. Global düzeyde değerlendirme alanları genellikle öğretmen testleri yada standart test sonuçlarından sağlanan bilgilere dayanır.
Global düzeyde değerlendirme, becerilerin
a) Gelişim Dönemleri İçindeki Beceri Alanlarının Ve Bunların Sıralanmasının Belirlenmesi
Bir öğrencinin performans düzeyinin belirlenmesi, o öğrencinin tüm gelişim alanlarındaki gelişim düzeyinin belirlenmesi anlamına gelmektedir. Bir başka deyişle öğrencinin tüm gelişim alanlarında yeterliliklerinin ve zayıflıklarının belirlenmesidir. Öğrenci incelenirken yedi gelişim alanı dikkate alınır.
Bu amaçla BEP’in farklı program alanlarına yönelik hazırlanması gerekir.
- İletişim becerileri
- Öz bakım becerileri
- İşlevsel akademik becerileri
- Motor becerileri
- Bilişsel becerileri
- İşlevsel yardım becerileri
İletişim Becerileri
Özürlü öğrenciler okuldan ayrıldıklarında yetişkin olarak yaşamlarını sürdürebilmeleri çevrelerindeki kişilerle iletişim kurmalarına bağlıdır.
Geleneksel özel eğitim programlarının amacı bireylerin alıcı ve ifade edici dil becerilerini kullanarak çevrelerindeki bireylerle etkili şekilde iletişim kurmalarını vurgulamaktadır.
Günümüzdeki özel eğitim programlarının amacı ise, bireylere öğretilecek alıcı ve ifade edici dil becerilerini işlevsel etkinlikler sırasında öğretmektir. Bu nedenle iletişim becerilerinin doğal ortamlarda ve gerekli olduğu zamanlarda öğretilmesi gerekmektedir.
“işlevsel iletişim becerileri”, öğrencilerin isteklerini, tercihlerini, duygularını ifade etmesini sağlayan tüm iletişim biçimleridir.
İletişim işlevlerinin amacı, bireyin meramını, isteğini, gereksinimlerini aktarmak için niyetlenmesini ve bu niyetini bir biçimde eyleme dönüştürmesi ve ifade etmesidir. Farklı iletişim araçları vardır. Bunlar; dikkat çekme, ilgi arama, selamlama, vedalaşa, istek bildirme, reddetme, hoşnutluk – hoşnutsuzluk belirtme, yanıtlama, adlandırma, bilgi verme.
BEP de özürlü öğrencilerin işlevsel becerilerini yerine getirmeye ilişkin amaçların bulunması gerekir.
Söz öncesi dönem
Dikkatini yöneltme ve oyun
Sıra alma
Taklit
Sesleri ve jestleri farklı anlamlar için kullanma
Anlama
Dinleme ve dikkatini yöneltme
Jestler ve yönergelere tepki verme
Nesneler ve resimler arsında seçim yapma
Eylem bildiren yönergelere tepki verme
Niteleme bildiren yönergelere tepki verme
Yer bildiren yönergelere tepki verme
Dil bilgisi kurallarına tepki verme
İFADE EDİCİ DİL
Konuşma
Farklı türdeki anlamları ifade etme
İstemek (nesne, hizmet)
Reddetmek
Selam vermek ve veda etmek
Bilgi paylaşmak
Vermek (nesne, hizmet)
Dil bilgisi kurallarını kullanma
Tek sözcük düzeyi
İki sözcük düzeyi
Üç sözcük düzeyi
Sözcükleri telaffuz etme
Başlatma ve sürdürme
Motor Becerileri
Motor becerileri, büyük kas ve küçük kas beceriler olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır.
Büyük Kas Becerileri; hareket etme ve pozisyon alma için gereli becerilerden biridir. Büyük kas becerileri, nöromotor gelişimin basamaklarından dönme, emekleme, diz üstü durma, ayakta durma, yürüme ve koşma gibi etkinlikler için gerekli olan kas gücü ve nöromotor yeteneklerin tümüdür.
BÜYÜK KAS GELİŞİMİ
Yürüme öncesi beceriler
Denge, yürüme koşma becerileri
Merdiven tırmanma becerileri
Top becerileri
Zıplama becerileri
Üç tekerlekli bisiklet becerileri
Küçük Kas Gelişimi; yerine getirilmesi için daha ince motor eşgüdüme gereksinim duyulan becerilerdir.
Bakma
Tutma
Nesne sürekliliği
Koyma
El becerileri
Çözme
Kitap becerileri
Problem çözme, yap-boz becerileri
Eşleme ve sınıflama
Seçme
Okula hazırlık becerileri
Öz Bakım Becerileri
Öğrencinin iyi ve temiz bir görünümde olması çevrelerindeki kişilerin üzerinde olumlu etki bırakmaları açısından önemlidir. Böylece toplumsal kabul kolaylaşabilmektedir. Bunun yanı sıra bu becerilerin öğrenilmesi öğrencilerin hem sağlıklı yaşamaları hem de kendilerine olan güvenlerinin artmasına neden olduğu için önemlidir.
ÖZBAKIM BECERİLERİ
Yeme içme
Giyinme
Tuvalet
Temizlik ve bakım
İşlevsel Akademik Beceriler
İşlevsel akademik beceriler; okuma yazma ve matematik becerilerinin günlük yaşamda kullanımıyla ilişkilidir.
Para kullanma, saat kullanma, tanıtıcı levhaları okuma, alış veriş yapma gibi…
Bu beceriler toplum içinde bağımsız olarak yaşamalarını sağlamada önkoşul özelliği taşımaktadır.
Okuma
Yazma
b) Ders Programı (Müfredat) Beceri Alanlarının Ve Bunların Sıralanmasının Belirlenmesi
Öğrencinin gelişim alanlarındaki düzeyinin değerlendirilmesinin yanı sıra uygulanan eğitim programı çerçevesinde de değerlendirilmesi gerekir. Milli Eğitim Bakanlığı’nın İlköğretim Programı beceri alanlarını ve sıralamasını gösteren iyi kaynaktır.
2-SEÇİLEN BİR BECERİ ALANLARINDA ÖĞRENCİNİN ZAYIF OLAN BECERİLERİNİN BELİRLENMESİ
Öğrencinin gelişim alanlarındaki ve proğram alanlarındaki zayıf ve güçlü yanların belirlenmesi performans düzeyinin belirlenmesinde önemli ana basamaktır.
Kaba degerlendirme olarak isimlendirilen bu aşamalardan öğrenci gelişim alanları ve ders proğramı bakımından degerlendirilerek zayıf olduğu alanlar ve beceriler belirlenir ve listelenir.
Kontrol listesi—– kaba değerlendirme—-ayrıntılı degerlendirme——–beceri analizi
Örnek:
X öğrencinin gelişim alanlarındaki zayıf olan becerileri
1.Mortor becerilerin deki zayıflık
a.
b.
2.İletişim becerilerindeki zayıflık.
A.
b.
3.Sosyal becerilerde zayıflık
a.
b.
4.Bilişsel becerilerde zayıflık.
A.
b.
5.Akademik becerilerde zayıflık.
A.
b.
6.Özbakım becerilerde zayıflık.
A.
b.
7.Günlük yaşam becerilerde zayıflık.
A.
b.
Bu konudaki zayıflıkları inceleyip daha ayrıntılı beceriler yapıyoruz.
Zayıf alanların belirlenmesi ardından becerilerin yapılması için ön geçerlilik gösteren (ön koşul) becerilerindeki gelişimi incelenir..eger bir becerinin yapılabilmesi için gerekli ön koşul (gereklilik)gösteren beceriler henüz gelişmemiş ise öncelikle bu becerileri geliştirmeye yönelik girişimlerde bulunurlar.
Yazma bererilerini geliştirmek için ön koşul (ön gerekli )beceriler.
El-göz kordinasyonu
Kalem tutma
Masada oturma
Dikkati yöneltme
Gelişi güzel karalama yapabilme.
Örnek1.:
Bir öğrencinin yazılı bir kelimeyi bakarak kopya edebilmesi için öncelilkli becerileri.
*Harfleri kopya edebilmesi
*Basit şekilleri(yuvarlak,,üçgen,daire,yi kopya edebilmesi)
*Basit çizgileri (dik,yatay,eğik çizgileri)kopya edebilmesi.
*Kalem tutabilmesi
*Defteri soldan sağa doğru kullana bilmesi
Örnek 2.:
Bir öğrencinin bir toplama problemini çözebilmesi için bu öğrencinin öncelikle şu becerileri yapabilmesi gereklidir.
*Sayıları toplamak
*okuduğu toplama proplemini toplama işlemine dönüştürebilmesi
*Toplama işlemini çözebilmesi
*Toplama işemini tanıyabilmesi
*Sayıları tanıyabilmel
*Miktar kavramlarını bilmesi
*Sayı ile nesneyi eleştirebilmesi.
ÖNCELİKLİ BECERİLERİN SEÇİMİ
Öğrenci için işlevsel olan ve daha sık kullanılacak beceriler daha az işlevsel olan ve daha az kullanılacak becerilere göre tercih edilmelidir.(hangi beceriyi günlük kullanıyorsa)
Öğrencinin toplum içinde bağımsız olarak yaşamasını sağlayacak ve sıklıkla kullanıcak becerileri,diger becerilere göre öncelikli olarak seçilmelidir.
1-Bir becerinin işlevsel olup olmadığı ,o becerinin içinde bulunduğu ve gelecekte bulunacağı ortamlarda kullanılıp kullanamayacağına göre belirlenir.(günlük yaşam becerileri)
Örnek:
Çicek isimlerini öğrenmek yerine çiçege nasıl bakılacağını öğrenmek.
Ev adresini öğrenmek yerine eve nasıl gidileceğini öğrenmek.
Telefonun markası yerine nasıl kullanacağını öğrenmek.
*Fişlerde çocuğun çevresindeki insan isimleri,günlük yaşamda kullandığı nesnelerin isimleri olmalı.
2-Pek çok ortamda gerçekleştirilebilecek beceriler sadace bir ortamda gerçekleştirebilecek beceriler tercih edilmelidir.
Öğretim için beceriler seçilirken bu becerilerin kulanıldığı ortamlarla durumların sayısı ve çeşitliliği göz önünde bulundurulmalıdır.Bu iki bakımdan önemlilidir.
Becerilerin tekrar tekrar kulanımı dolayısıile becerilerin akıcılığını sağlar.
Becerilerin genellemesini sağlar.
Örnek:
Selamlaşma, tuvaleti kullanma,vedalaşma vb.
3-Öğrencinin diğer bireyleri gözleyerek öğrenebileceği beceriler öncelikli olarak seçilmeli.
Bazı beceriler gözleyerek ve taklit ederek öğrenilir.
Eğitim proğramında bireylerle etkileşimi artıran becerileri öğretim için seçmek,öğrencinin bu becerileri öğrenmelerini kolaylaştıracaktır.
4-Öğrencinin kendi güvenini artırmasını sağlayacak beceriler öncelikli olarak seçilmelidir.
Öğrencinin ilgilerine uygun ve kişisel hedeflerine ulaşmayı sağlayan beceriler diğer becerilere göre öğrencinin öğrenmeye karşı motivasyonunu artırır.
5-Bir becerinin gerçekleşmesi için ön koşul olan beceriler olmayan becerilere göre öncelikliolarak tercih edilmelidir.
Seçilen becerilerin,toplum içinde öğrencilerin önkoşuluolma özelliğini taşıması gereklidir.
ZAYIF OLAN BECERİLERLE İLGİLİ “BECERİ ANALİZLERİN YAPILMASI”
Beceri analizleri:Karmaşık bir beceriyi yada davranış serisini küçük öğretilebilir birleşenlere ayırmayı kapsar.
Zihinsel özürlü çocuklar söz konusu olduğunda davranışın pek çoğunu tek aşamada kazandırmak mümkün olmamaktadır .Bu davranışlara bir dizi küçük basamak aracılıyla daha kolay ulaşabilmektedir.Dolayısıyla beceri analizi davranışları gerçekleştirmek için gerekli davranış sırasının yada zincirinin betimlenmesidir.
İyi bir beceri analizinde öğretilecek becerinin sırası mantıklılık izlenmeli ve öğrencinin amaca ulaşması için tüm basamaklar yer almalıdır.
Örnek:
Ellerini yıkamak
Lavoboya gider.
Ellerini ıslatır.
Sabunu alır.
Ellerinidurular.
Musluğu kapatır.
Ellerini kurular.
Beceri analizi,oldukça fazla uygulama gerektirir.
Fakat kaşıkla yemek yemekten,dönem ödevi hazırlamaya kadar değişen davranışlar için uygulanabilir.Motor becerileri analiz etmek,akademik ve sosyal davranışlarla ilgili analiz etmekten daha kolaydır.Fakat analiz tüm karmaşık davranışların öğretimi için eşit derecede önemlidir.
Beceri analizinin ne kadar detaylı hazırlanacağı öğrencinin performans düzeyine göre farklılık gösterir yada bir tane ayrıntılı beceri analizi hazırlanacak her bir beceri için uygun olan yerden başlayarak kullanabilir.
BECERİ ANALİZİN ÖĞRETİME KATKILARI
1-Bilgi sağlama:Beceri analizi öğrencinin karşılaşmış olduğu öğrenme probleminin hangi basamaktan kaynaklandığının belirlenmesine olanak verir.
Böylece tümüyle bir öğrenme durumu değil,belli bir öğrenme durumu olarak karşımıza çıkar.Dolayısıyla beceri analizi öğrenmenin gerçekleşmediği basamak hakkında bilgi verir. Zayıflıkların yerinin kolayca ve kesinlikle belirtmeye olanak verir.
2-Öğretimi bireyselleştirme:Beceri analizin yapılması,her bir öğrencinin düzeyine uygun olarak öğretimsel hedefler ve planlamaların yapılmasına olanak vererek öğretimin bireyselleştirrilmesini sağlamaktadır.
3-Öğretimi kolaylaştırmak:Beceri analizinde yapılacak olan işin basamaklara ayrılması üç bakımdan yararlıdır.
1*Öğrencinin bulunduğu düzeyin kolayca belirlemesini sağlar.
2*Öğretime nereden başlayacağımızı sağlar.(Öğrenciler düzeylerine göre öğretim yapıldığında daha kolay ve hızlı öğrenirler.)
3*Öğretime geçildiğinde öğrenci bir basamağı tamamladığında ve seride öğretilecek bir sonraki beceriyi belirleme olanağı vermesi nedeniyle önemlidir.
4-Objektif değerlendirme:Beceri analizi basamaklarını izleyerek çocuğun ilerlemesinin kaydını tutmak ve bunu değerlendirmek mümkün olabilmektedir.Bu da öğretmenin yanlılığını azaltmaktadır.özellikle ağır zihin engelli çoçukların ilerlemesi yavaş olabilmektedir.
Çocukların ilerlemeleri ancak yapılmış ayrıntılı beceri basamaklarında göstermek mümkün olmaktadır.
5*Tekrarlanabilme:Beceri analizleri başka öğretmenlerce tekrar uygulanabilme olanağı vermektedir.
BECERİ ANALİZİNİN DEZAVANTAJLARI
1-Zaman alıcıdır.
2-Bu ölçümler becerinin hiyarşisinden ziyade izole becerilerin öğretimiyle sonuçlanabilir.
BECERİ ANALİZİ YAPMANIN YOLLARI
Gerekli bir beceri analizinin yapmanın amacı,bir bireyin yapması gereken bir işi yapabilmesi için gerekli olan krıtık davranışların ardaşıklığını belirlemektedir.Beceri analizi yapmanın en az 5 yöntemi vardır.
1-Gözleyerek beceri analizi
1-Uzman danışmanı ile beceri analizi
3-Davranışı yaparak beceri analizi
4-Bellekten beceri analizi yapmak.
5-Davranışların sıralanmasıyla beceri analizi.
1-Gözleyerek beceri analizi yapma:Bu yöntemle ,ardışıklığın davranışsal bileşenleri yeterli bireylerin istenen davranışı ardaşıklığını yapmaları ile ilgili pilot çalışmalar ve gözlemlerden sonra geliştirir.
“35 mm’lik fotoğraf makinesi kullanma” ile ilgili bir beceri analizi aşağıda gösterilmektedir.
35 MM’LİK FOTOĞRAF MAKİNESİ KULLANMA
Filmi takma
Arkasını açma
Sarma mandalını kaldırma
Filmi yerleştirme
Kapağını kapatma
Filmi sarma
Mandalı bulma
Mandalı çevirme
Film sayacını okuma
Bir çekimlik çevirme
Filmi geri sayma
Geri sayma mandalını başa alma
Mandalı çevirme
Takıldığı yerde çevirmeye son verme
Filmi çıkarma
Arkasını açma
Sorma mandalını kaldırma
Filmi alma
Beceri analizinde basamak ardışıklığındı sayısını ve düzenini belirleyen kurallar yoktur.Davranışların düzeni ve sayısı gerçek davranışlarda olduğu gibi bir öğretmenin beceri analizinde diğerinin analizi çeşitlilik gösterir.
2-Uzman Danışmanlığı ile beceri analizi:Bu yöntemde,bir beceri yapılırken beceri yada uzman bir kişinin danışmanlığı ile yapılır.
Örneğin:Zihin engelli öğrencilere giysi tamir etme becerisi öğretilirken bu konuda ev ekonomisi uzmanından danışmanlık alınır ve buna göre beceri analizi yapılır.
3-Davranışı yaparak beceri analizi yapma:Beceri analizinde davranışların ardışıklığını geçerli kılmak için kullanılan bir yöntemde davranışları gerçekten yapmaktır.Ayakkabı bağlamayı öğrenmekle ilgilenen bir birey kendi ayakkabısını tekrar tekrar bağlayarak doğru şekilde ayakkabı bağlamak için gerekli basamaklar ayırt edebilir.
Davranışı yaparak beceri anlizi yapmanın bir avantajı beceri alanları ile irtibat olanağı düşünülen davranışların daha net bir fikir sağlayacak ve öğrencilerini her davranışı yapmaları için gerek duyacağı basamakları görme fırsatı sağlamasıdır.Dahası bir görevi bir çok kereler kendi başına yapmak en etkili hareketleri içeren topoğrafyanın çıkarılmasına olanak vermektedir.
4-Bellekten beceri analizi:Bu yöntemle beceri analizi yapımak istenen davranış bellekte canlandırılarak ,analizi yapılarak kaydedilir.
Örnek:Diş fırçalama ile ilgili davranışların basamakları diş fırçalama eğleme bellekte canlandırılarak yazılabilir.
Bellekten beceri analizi yapmak daha az zaman gerektirir.Özel araca ve gerece ve ortalama gereksinim duyulmadan yapılabilmesi bakımından tercih edelmektedir.
Örneğin diş fırçalama ile ilgili beceri analizi bellekte yapıldığında Diş fırçası,diş macunu gibi malzemeye musluk ve lavobo bulunan çok kısa bir sürede basamaklar çıkartılabilir.
Belekten beceri analizi yaparken basamakların unutulabileceği ve atlanabileceği unutulmamalıdır. Özellikle karmaşık görevlerin beceri analizi sırasında basamakların atlanması olasılığı daha yüksektir.Örneğin diş fırçalama ile ilgili beceri analizi belekten yapıldığında fırçanın yerine dik şekilde konması gerektiği gibi ayrıntı gözden kaçabilir.Beceri analizinde bir basamağın atlanması bir öğrencinin performans düzeyinin dolayısıyla eğitime başlama noktasının bulunması olumsuz yönde etkileneceği göz önünde bulundurularak basamak atlamaya dikkat edilmelidir.
5- Davranış sıralamasına ile beceri analizi yapma:
Bu yöntemde, davranışlar listelenir ve yapılacak davranışların sıralaması düşünülür. Davranışlar birbirine bağlanırken beceri analizlerinin zamana göre sıralanması etkili bir strateji olabilir.
BECERİ ANALİZİ
Bir görevi anliz ederken önemli birleşenlere ayırma işlemi birkaç şekilde yapılabilir.
1-Zamansal dizilişe göre beceri analizi
2-Gelişimsel izlerliğie göre beceri analizi
3-Güçlük derecesine göre analiz
4-Yapısal görev analizi
1-Zamansal dizilişe göre beceri analizi:Bazı görevler zamansal bir izlerlige sahiptir.
Örnek:
El yıkarken elin suyun altına sokulmadan önce musluğun açılması gerekir.
2-Gelişimsel izlerlige göre beceri analizi:Allt becerilerin dizilişleri,gelişimsel bir düzen içinde olabilir.
Örnek:
Toplama ,çıkarma,çapma,bölme,
Alt beceriler arasında kesin bir hirayarşi söz konusudur.Sıralamadan sonra gelen bir beceride güçlük çekilmesi önden önce gelen ve onun ön koşolu olan bir beceride ustalaşmamış olduğu gözlenir.
3-Güçlük derecesine göre analiz:Bazı görevler ne zamansal nede doğal gelişimsel bir izlerliliğe sahiptir.Bu görevleri alt becerilerin ne kadar kolaylıkla öğrenebildiğine göre analiz etmek mümkündür.
Örneğin: Harfleri yazma:
Düz ve çizgili harfler:l,t,i
Düz veyatay çizgili harfler:v,y,z
Yuvarlak vekavisli harfler:o,c,ss,ö
Yuvarlak ve düz çizgili harfler:a,b,e,p,g,d,
Kavisli vedüz çizgili harfler:j,h,m,k,n,f,r,u,
**Zamansal bir izlerliliği olmayan görevlere ait beceriler ve bunlar arasındaki ardışıklık ilişkisi
Uzmanına danışmak
İlgili kaynakları incelemek
Akıl yürütmek
Görev ile bağlantılı olduğu sanılan ait görev vebeceriler listelenir.Bunlar kolaydan zora doğru yada görevi başarıyla tamamlamak için en gerekli olaydan en az gerekli olana doğru yapılabilir.
Görev analizi:
Yapılan hataları değerlendirme aşamasında ortaya çıkar.
*Alt beceriler başarıldığı halde görevin kendisi başarılamıyorsa.
Önemli bir alt beceri atlanmiş olabilir.
*Zor olarak kabul edilen alt beceriler başarılıyorsa,ancak kolay olanlar başarılamıyorsa
Alt becerilerin dizilişinde hata yapılmış olabilir.
Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları Raporu
Rehabilitasyon Alanında Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları Raporu
Bu çalışmanın konusu, Başkanlık Makamının yazılı talimatında “Rehabilitasyon alanında bireyselleştirilmiş eğitim programları ile ilgili gelişmiş ülkelerde yapılan uygulamalar ve literatür” olarak belirlenmiştir. Bu başlık uyarınca yapılan taramalarda, ulaşılan ülke örneklerindeki literatürde, bireyselleştirilmiş eğitim programlarının, özel eğitim alanındaki uygulamalar içinde yer alması nedeniyle rapor bu yaklaşım çerçevesinde oluşturulmuştur.
Çalışma kapsamında Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Kanada ve İngiltere olanaklar çerçevesinde, elektronik ortamda yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen verilerle örnek ülkeler olarak incelenmiştir.
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ Özürlü çocukların özürlerinden kaynaklanan zorluklarının giderilmesi bu çocukların özürlerine ve özelliklerine uygun bireyselleştirilmiş eğitim programlarının (BEP) düzenlenmesini gerektirmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinde (ABD) 1975 yılında çıkan Özürlü Bireylerin Eğitimi Yasası’nda (Individuals with Disabilities Education Act, IDEA) tüm özürlü çocukların zorluklarının belirlenip bunlara uygun BEP’nın hazırlanması öngörülmüştür. Bu Yasanın amacı, kamu okullarının tüm özürlü çocuklara uygun bir biçimde, onların bireysel gereksinimlerini en az kısıtlayıcı ortamda, ücretsiz, uygun eğitimi vermelerini sağlamaktır.Sözkonusu yasada, “özürlü çocuk” terimi zihinsel özre, sağırlığın da dahil olduğu işitme özrüne, konuşma ve dil bozukluklarına, körlüğün de dahil olduğu görme özürlerine, ağır duygusal bozukluklara, ortopedik özürlere, otizme, travmatik beyin hasarına, diğer sağlık sorunlarına, öğrenme yetersizliklerine, sağırlık-körlük gibi birden fazla özre sahip olduğu belirlenen ve bu özürler nedeniyle özel eğitim ve ilgili hizmetlere gereksinimi olan çocuklar anlamına gelmektedir.Bu Yasa, kamu okul hizmetinin her bir çocuk için BEP sunmasını zorunlu kılmaktadır. BEP, BEP geliştirmek amacıyla yapılan toplantıda hazırlanan yazılı bir dokümandır.
Federal Yasa gereksinimi olan her çocuk için her yıl bir BEP geliştirilmesini ve düzenli olarak incelenmesini öngörmektedir. Özel özel eğitim ve buna bağlı hizmetler, her bir öğrencinin bireyselleştirilmiş gereksinimini yansıtmaktadır. Bu yasa BEP’nın geliştirilmesinde bazı özel yöntemlerin izlenmesini gerekli görmektedir. Her öğrencinin BEP’ı bir ekip tarafından hazırlanarak her yıl gözden geçirilmelidir. Ekip çocuğun öğretmeni, ebeveyni, bazı istisnalara bağlı olarak çocuk, uygun görülmüşse özel eğitimi sağlayan birimin temsilcisi ile bu birimin veya ailenin takdirine bağlı diğer üyelerden oluşmaktadır. Eğer aile önerilen BEP’nı kabul etmezse yeni bir süreci talep edebilir ve devlet, eğitim kurumlarından bu talebi yeniden değerlendirmesini isteyebilir.Federal Yasa, özürlü olarak tanılanan her çocuğun BEP’nına gereksinimi olduğu görüşünden hareketle temel olarak iki işleve hizmet eder:
§ BEP belirli bir çocuk için yazılan plandır. Bu planda özelleştirilmiş eğitimsel amaçlara, çocuğun yerleştirilmesine ilişkin kararlara yer verilir ve yazılan kararlar ekip çalışması sonucunda gerçekleştirilir.
§ BEP eğitim ve değerlendirme için araçların başarılı kullanımını gerektirir.
Eğitsel Değerlendirme Aşamaları ve BEP’nın Oluşum Süreci
· Tarama (gönderme öncesi) · Gönderme · Bireysel değerlendirme planı oluşturma
· Uygulama-puanlama-yorumlama
· Sonuçların rapor edilmesi
· Özel eğitim için uygunluğa karar verilmesi
· BEP oluşturma · BEP için anne-baba uzlaşması. Bu aşamaların her biri kabaca özetlenecek olursa: Birinci aşamada sistemli bir biçimde genel tarama yapılarak çocukların potansiyel bir özre sahip olup olmadığı araştırılır; ikinci aşamada, özel gereksinimi olduğundan şüphelenilen çocuk daha fazla bilgi gereksinimi nedeniyle gönderilir; üçüncü aşamada farklı disiplinlerden uzmanların yardımıyla çocuk değerlendirilir ve bilgi toplanır; dördüncü aşamada ekip üyeleri sınıfta, okulda, ailede öğrenciyi gözler ve test eder. Bu aşamada uygun formel ve enformel araçlar kullanılır;beşinci aşamada, değerlendirme sonuçları toplanır, tartışılır ve bu bir profile dökülür ve raporlanır; altıncı aşamada çocuğun özel eğitim için uygunluğuna karar verilir, ekip öğrencinin hedeflerini ve amaçlarını ortaya koyar ve BEP yazılır; en son aşamada ise değerlendirme sonucunda verilen kararın onaylanması için bir uzlaşma arayışına gidilir. Yukarıda aşamalar halinde özetlenen BEP’nın oluşum aşamaları farklı özür gruplarındaki bireylerin özür ve özellikleri dikkate alınarak hazırlanır. Bunun anlamı, okula devam eden her çocuk için hedef aynı olsa da izlenen yol ve yolculuğun süresi farklılık gösterecektir.
BEP, özürlü çocuk için bir eğitsel yol haritasıdır ve BEP’nın geliştirilmesinde aşağıdakiler önemlidir:
§ Bütün çocuklar içinde yaşadıkları topluma aittir ve bu çocukların eğitim sorumluluğu, içinde yaşadıkları toplumun bir ögesi olan okula aittir. § Eğitimin amacı anlamlı bir yaşam sürülmesini sağlamaktır. § Aile, çocuğa yönelik ve çocukla birlikte yaşam boyu planlamanın temelini oluşturur.
§ Çocuğun başarısı kısmen de olsa, eğitsel ve toplumsal ortamlarda süreklilik temeline dayalı arkadaşlıklar kurulmasını özendiren doğal destek sistemlerinin varlığına dayanır. § Dayanışmacı ilişkiler temeline dayalı olarak çalışan ekipler kurulması çocuğun eğitim yaşantısının bir başarıya dönüşmesi açısından büyük önem taşır.
§ Ekipler tarafından yapılan planlamada bireyin yaşantılarına saygı ve güven temel alınmalı, bu planlama esnekliği ve üstlenilen rolleri desteklemelidir.
§ Problem çözme yöntemlerinin ve müdahaleye dayalı hizmetlerin kullanılması, çocuk için yapılan uzun vadeli planlamaları ve öngörülen amaçları destekler. ABD’nde, kamu kurumları, üniversiteler ve sivil toplum örgütlerinin de içinde yer aldığı çeşitli kurumlar özel eğitim ve BEP’ları konusunda araştırmalar yaparak bunları yayımlamaktadır. Raporun bu bölümünde genel ilkeleri IDEA tarafından belirlenmiş olan BEP hazırlama konusunda Nebraska Eğitim Departmanı Özel Nüfus Ofisi (Nebraska Department of Education, Special Populations Office) tarafından hazırlanmış olan BEP rehberi özetlenecektir. Bu Ofis,
§ tüm toplum iyi eğitilmiş insanlardan yarar sağlar, bu nedenle, aileler, okullar ve tüm toplum eğitimin sürekli bir biçimde gelişmesine destek olma konusunda ortak sorumluluğu paylaşır,
§ Okullar, tüm çocuklara daha nitelikli hizmet sunulması açısından ailelerin ve toplumun kaynaklarına gereksinim duyar. § Tüm öğreniciler eğitimsel çevre içinde kendi biricik öğrenme ihtiyaçlarını karşılamak zorundadır.
§ Okullar öğrenciler, personel ve toplum için hoş ve güvenli çevreler olmak zorundadır, şeklinde ortaya konmuş ilkeleri benimsemiştir. Bu ilkeler çerçevesinde Ofis her özürlü çocuk için bir BEP yazmaktadır.BEP her özürlü çocuk için, öğrencinin eğitimsel programını tanımlayan ve IDEA’ya uygunluk içinde geliştirilen, değerlendirilen ve gözden geçirilen yazılı bir belgedir. Her bir BEP önemli bir dokümandır çünkü diğer şeylerle birlikte, her öğrencinin alacağı özel eğitim ve ilgili hizmetleri içerir. BEP, öğrencinin ebeveyni, okul profesyonelleri ve uygun ise öğrencinin kendisi tarafından oluşturulmuş bir ekip tarafından hazırlanır. Her BEP öğrencinin kapasitesi, yapabilirlikleri, güçlü yanları, ihtiyaçları ve ilgileri çok dikkatli biçimde değerlendirilerek hazırlanır. Her BEP çocuğun amacına ulaşabilmesi için ona yardım eden, anlamlı eğitimsel deneyimleri geliştirmesinde ona rehberlik edecek ve onu yönlendirecek şekilde işlev görür. BEP modeli aşağıda belirtilen 6 başlık üzerinde kurulmuştur:
· BEP, öğrencilerin tüm devlet gerekliliklerine uygun biçimde Ücretsiz Uygun Kamu Eğitimi aldığını belgeleyen bir çıktı ve süreçtir,
· BEP öğrencinin ve ailesinin gelecek vizyonunu yansıtır, · Özel eğitim hizmetlerine gereksinim duyan öğrencilerin özel eğitime gereksinim duymayanlarla birlikte eğitim almasını sağlamak, · BEP’nın geliştirilmesi disiplinlerarası bir süreçtir, · BEP ekibi öğrencinin BEP’nı öğrencinin genel müfredat içindeki gelişimi ve ilerlemesine bağlı olarak geliştirir,
· BEP, sürekli bir izleme ve karar alma sürecini içerir. Karar verme, öğrencinin gereksinimlerine dayanır ve çözüm odaklıdır.
KANADA Kanada’nın British Columbia Eyaleti’nin Eğitim Bakanlığı tarafından Okul Yasası’na (School Act) dayanarak 1995 yılında çıkarılan Genelge’de özel gereksinimli çocuklara ile ikinci bir dil olarak İngilizce öğrenen çocuklara yönelik olarak BEP’larının genel ilkeleri belirlenmiştir. Bu ilkeler çerçevesinde hazırlanmış olan “Bireysel Eğitim Planı (BEP) Hazırlanması ve Sunulması ile Vaka Yönetim Planına (VYP) İlişkin Rehber”’de BEP hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin kurallar son derece açık ve anlaşılır bir biçimde ortaya konmuştur. Ancak, bu rehber İngilizce öğrenen çocuklara, özel eğitim gereksinimli çocuklara yöneliktir
.Amaç Bu dokümanın genel amacı okullarda BEP ve VYP hazırlanmasına yardım ederek bunların nihai amacın gerçekleşmesinde yeterli olmalarını sağlamaktır. BEP özel gereksinimli çocuklar için hazırlanır.
BEP Nedir? BEP, özel gereksinimli öğrenciler için programlamadaki değişiklikleri ve/veya adaptasyonu tanımlamak ve sağlanan özel hizmetleri göstermek üzere düzenlenmiş yazılı bir dokümandır. BEP, değerlendirme, planlama, işbirliği içinde iletişim ve öğretim potansiyeline rehberlik eden “canlı” bir süreçtir. Bir BEP dokümanının çok uzun olması beklenmemekle birlikte öğrencinin gereksinimlerinin planlanması, çok çeşitli strateji planının sunulduğu değerlendirme yöntemlerini ve gelecekteki etkinlik ve planlamanın açık amaçlarının listelendiği bir belge olmalıdır. Bir BEP’nın çocuğun öğrenme etkinliklerine odaklanması, iletişim becerilerine yardımcı olması ve ekip içi, kurumlar arası hesapverebilirliği sağlaması gereklidir.
BEP Geliştirme BEP’nın “canlı” bir doküman olması için aşağıdaki içermesi gerekir:
BEP’nı Planlamadan Önce:
Planlama öncesi dönemde;
· Daha sonraki planlama ve geliştirme gereksinimini göz önünde bulundurarak okul ve aile arasında iletişim, · BEP’nın oluşturulması ve izlenmesi amacıyla aile/kurum görevlileri ve profesyonellerden bir ekip oluşturulması, · Sınıf öğretmeni ve diğer ekip üyelerinin değerlendirmeleri,
· Etkinliklerin değerlendirilebilmesi için belirli teknik ve stratejilerin pilot çalışmasının yapılması. BEP’nın Yazılması Yazma süreci, bütün ekip üyelerinin katılacağı biçimde gerçekleştirilmelidir. BEP’nı yazma işinin birden fazla kişi tarafından yapılması gerekmemektedir. Genellikle, öğrencinin izlenmesinde daha fazla sorumluluk sahibi olan kişi BEP’nın yazılmasından ve izlenmesinden de sorumludur. Dokümanı yazmadan önce aşağıdaki adımların izlenmesi önerilir:
§ Öğrencinin önceliklerinin tanımlanması, § Önceliklerden uzun vadeli amaçların belirlenmesi,
§ Hedeflerin kısa vadeli amaçlara dönüştürülmesi, § Hangi kaynakların veya stratejilerin kullanılacağının belirlenmesi,
§ Öğrencinin gelişiminin değerlendirme yolları ile gözden geçirme tarihlerinin oluşturulması.
· BEP’nı yazarken aşağıdaki bilgilerin tamamının dokümanda yer alması önemlidir:
§ Ad-soyad, doğum tarihi, sınıfı, ebeveyn adı, gerekli tıbbi/sosyal bilgi, fon kategorisi gibi demografik bilgiler
§ Mevcut ekip üyelerinin listesi (unvanları, kurumları ve rolleri)
§ BEP koordinatörünün seçilmesi
§ Değerlendirme bilgilerinin kaydı
§ Bir veya daha fazla alanda öğrencinin kısa veya uzun vadeli eğitimsel amaçlarının takvimi. Bu alanlar, zihinsel, fiziksel, sosyal/duygusal ve/veya kariyer/iş deneyimi olarak tanımlanmıştır.
§ Düzenli programa katılım derecesiyle birlikte modifikasyon veya adaptasyon derecesinin belirtilmesi
§ Değerlendirme süreçlerinin envanterinin çıkarılması ile öğrenci performansının değerlendirilmesi ve izlenmesi için anahtar adaptasyonların listelenmesi
§ Tüm uygulamanın tarihinin belirtilmesi
§ İnceleme tarihleri
§ Tüm danışmanlar BC sertifikalı veya kayıtlı olmalıdır.
BEP Uygulaması ve İzleme
BEP, öğrencinin okul kariyerinin zenginleştirildiği, izlendiği ve gözden geçirildiği bir platform olmalıdır. Fonun sağlanması için zorunlu olsa bile bu doküman resmi bir evrak niteliği taşımamalıdır. Uygun biçimde oluşturulmuş bir BEP’nın uygulanması hem eğitici hem de öğrenci içindir.Bir BEP’nı uygularken, öğrenci programının gerekli elemanları pratik edilir: Örneğin, müfredatın modifikasyonu, dersin ve/veya değerlendirme yöntemlerinin adaptasyonu, adaptif/yardımcı teknolojilerin kullanılması, çevrenin daha ulaşılabilir olması için değişiklik yapılması, destek hizmetlerin sağlanması (yardımcılar, danışmanlar, terapisyenler vb.) ve özel eğitimin sağlanması.
BEP Modifikasyonu BEP sürecinde son önemli girdi sürekli bir gözden geçirme ve dokümanın sürekli modifiye edilmesidir. Bu değişikliğin ortaya çıkması için planın gözden geçirilmesi en azından yılda iki kez tamamlanmalıdır.
Bu gözden geçirmenin bileşenleri şunlardır:
§ Öğrencinin kazanımlarını tartışmak için tüm ekibin toplanması ve kullanılan stratejilerin gözden geçirilmesi,
§ Öğrencinin gelişiminin formel ve enformel olarak değerlendirilmesi,
§ Tüm ekip üyelerine gelişim raporlarının verilmesi
§ Planın gelecekte de uygun bir biçimde izlenmesine izin verecek değişiklik önerilerinin tartışılması,
§ Sonraki gözden geçirme tarihlerinin tartışılması ve belirlenmesi ile son tarihin belirlenmesinde ekip üyeleri arasındaki görev paylaşımı üzerinde anlaşılması.
Vaka Yönetim Planı (VYP) Nedir? Bağımsız Okullar Özel Eğitim Fonu Rehberi, Ciddi Davranış (sorunu olan) (Severe Behaviour) herhangi bir öğrencinin hem bir BEP hem de bir VYP’nın olmasını zorunlu kılar. VYP’nın yazımı bir istisna dışında BEP’nın yazımı ile aynı kalıplara sahiptir, bu da öğrencinin kendine ve başkalarına karşı ciddi bir risk oluşturması durumunda davranış zorluklarına odaklanmaktır. VYP’nındaki zorunlu bileşenler şunlardır:
§ Öğrencinin yalnızca okul için değil, toplumdaki diğer servisler/kurumlar için de davranışsal önceliğinin açık biçimde belirlenmesi, § Vaka Yönetim Ekibinin her üyesinin unvanı ve sorumluluğuyla birlikte listelenmesi,
§ Tüm danışmanlar BC sertikalı/kayıtlı olmalıdır, § Bir ekip yöneticisi seçilmelidir,
§ Okulda veya herhangi bir yerde güçlüğe neden olan özel davranışa yönelik olarak amaç ve hedeflerin belirlenmesi. Bu hedefler öncelikle davranışsal olmalıdır çünkü, eğitimsel hedefler zaten BEP’nında oluşturulmuştur.
§ VYP benimsenen stratejileri açık biçimde göstermelidir ayrıca, gözden geçirme, değerlendirme ve modifikasyon için kısa ve uzun vadeli hedefler belirlenmelidir. Arzu edilirse, VYP, BEP ile kombine edilebilir fakat yukarıda listelenmiş olan VYP’nın özel bir bölüm halinde yer almasının sağlanması gerekmektedir.
İNGİLTERE İngiltere’de özel eğitim gereksinimi duyan çocukların tanımlanması ve değerlendirilmesine ilişkin yasal düzenlemeler Eğitim Yasası 1996’nın (Education Act 1996) 312 den 336’ya kadar olan bölümünde yer almaktadır. Okulların özel eğitim gereksinimleri politikasına ilişkin yayınlarıyla ilgili olarak da Eğitim Düzenlemeleri 1999 bulunmaktadır.Özel eğitim gereksinimlerinin tanımlanması ve değerlendirilmesi konusunda, erken tanılama, değerlendirme ve özel eğitim gereksinimi duyan her çocuğa bunun sağlanması konusu son derece önemlidir. Bu nedenle ortaya çıkmış olan Özel Eğitim Gereksinimleri Uygulama Kodu (SEN Code of Practice) bütün çocukların özel eğitim gereksinimlerini tanımlama, değerlendirme ve hizmet sağlama yaklaşımlarını ortaya koymaktadır.
Okul-temelli müdahale Çocuklar farklılıklara tepki vermediğinde, yeterli ilerlemeyi göstermediğinde, okulların bu çocuklar için farklı ve özel bir çaba sarfetmesi gerekmektedir. Okul temelli olan bu önlemler Kod’da yer alan “Okul Hareketi” ve “Okul Hareketi Ekstra” olarak adlandırılmıştır.
Okul Hareketi ileri bir değerlendirme biçimi olarak düşünülebilir ve farklı eğitim materyalleri veya farklı öğretim yöntemleri kullanılabilir. Burada öğretmenler öğrenciler için alınan farklı ve ek önlemleri, öğretim stratejilerini, öğrencilerin kısa dönemli hedeflerini, başarı kriterlerini ve kazanımlarını kaydetmek için Bireysel Eğitim Planları (BEP) kullanır.
Okul Eylemi Plus ise Okul Eylemi ile çocuğun yeterli ilerlemeyi kaydedememesi durumunda okulun dışarıdan destek hizmetleri almasını anlatır. Bu destek hizmetleri örneğin sağlık profesyonellerinden veya sosyal çalışmacılardan olabilir.Özel Eğitim Gereksinimleri Uygulama Kodu çocuğun eğitiminin bütün yönlerini kapsayacak şekilde aile ile ortaklaşa çalışma yapmasına; çocuğun karar alma süreçlerine katılımına; ve çocuğun kendi eğitimi ile ilgili olarak tercih yapmasının önemine vurgu yapmaktadır. Tüm bunlar yapılabildiğinde öğrenci ilerleme kaydedebilir.
Özel Eğitim Gereksinimleri Uygulama Kodu Bireysel Eğitim Planları Yasada, BEP’nına ilişkin yer alan bilgiler şöyledir: Çocuğun gelişimine yönelik olarak geliştirilen stratejiler bir BEP’nda kayıt altına alınmalıdır; bu planda, çocuk için geliştirilmiş olan kısa vadeli hedef setlerine ilişkin bilgiler, öğretim stratejileri ve önlemler ile planın gözden geçirilmesi durumunda da eylem sonucunda ortaya çıkacak sonuçlar yer alabilir. BEP’larında yalnızca, normal önlemlerin bir parçası olan müfredat planından farklılaşmış olan ek ve farklı bilgilerin kaydının yer alması gerekir. BEP yazılı olmalıdır ve üç veya dört ana hedefe odaklanmalıdır. BEP’ları çocuk ve ailesi ile tartışılarak ortaya çıkarılmalıdır.
BEP’larının Gözden Geçirilmesi İdeal olarak BEP’ları devamlı surette incelenmeli, basit bir şekilde “sabit süreli”, incelemeler için formel toplantıları olmamalıdır. Buna karşın, BEP’ları, yılda en az üç kez olmak üzere düzenli olarak gözden geçirilmelidir. Bu incelemelerin formel olmasına gerek yoktur ancak, ailenin, çocuğun gelişimine dair görüşleri mutlaka sorulmalıdır ve onlar gözden geçirme sürecinin bir parçası olarak değerlendirilmelidir.
Okul Hareketi Okul Hareketi aşamasında kayıtlı olan tüm çocuklara BEP hazırlanması yükümlüğü vardır. Bu aşamada çocuğa uygun BEP hazırlanması ve incelenmesi işi çocuğun sınıf öğretmeninin sorumluğundadır. Çocuğun gelişimini sağlayacak stratejilerin uygulanmasında aşağıdaki bilgilerin bulunması gereklidir:
§ Çocuk için/tarafından kısa dönemli hedefler oluşturulması,
§ Kullanılacak öğretim stratejileri,
§ Alınacak önlemler,
§ Tarihin gözden geçirilmesi,
§ Başarı ve/veya ayrılış kriterleri,
§ Çıktılar (İncelemede kaydedilmiş olan). BEP sadece grup veya sınıfın geri kalanından farklı alanları kaydetmelidir. Açık bir biçimde yazılmalı ve çocuğun gereksinimleriyle örtüşen üç ya da dört hedefe odaklanmalıdır. Bu hedefler, iletişim, okuma-yazma, matematik ile bedensel veya davranışsal becerilere yönelik alanlara bağlı olmalıdır. Çocuğun güçlü yanları ve başarıları hedeflerin oluşturulmasında ve kullanılacak olan stratejilerde önem taşımalıdır.
BEP’nın İncelenmesi
BEP’ları yılda en az üç kez incelenmelidir. İncelemeler sınıf öğretmeni tarafından düzenlenmelidir. § Bazı çocuklar daha sık yapılan incelmelerden yarar sağlar. § Çocuğun gelişimi konusunda aile görüşü mutlaka aranmalıdır.
§ Aileler BEP incelemesine davet edilecektir.
§ Bir gözden geçirme toplantısı ailenin akşam yemeğinde gerçekleştirilebilir.
§ Olanaklı olması durumunda çocuk da gözden geçirme sürecinin bir parçası haline getirilmelidir ve hedeflerin oluşturulmasına dahil edilmelidir.
§ Çocuk incelemede yer almamışsa, görüşleri herhangi bir tartışmada değerlendirilmelidir.
Okul Hareketi Ekstra Okul Hareketi Ekstra, dışarıdan hizmetler işin içine girdiğinde,özel eğitim gereksinimlerinin desteklenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde bir sonraki aşamadır. Bir BEP toplantısında, okul ve aile dışarıdan hizmetler konusunda yardım isteyebilir. Okul bu durumda çocuğun yararı için danışmanlar isteyebilir. Bu danışmanlar durumun uygun ve pratik olması halinde çocuğu genellikle okulda izler, böylece hedefler ve buna eşlik eden stratejilerle birlikte yeni BEP’nı öğretmene önerebilir.Bu destek sadece öneri vermek şeklinde olabileceği gibi değerlendirme ve rapor yazımını da içerebilir. Önerinin ve desteğin biçimi öğrencinin gereksinimlerine göre değişebilmektedir.
DEĞERLENDİRME
Raporda değerlendirilen üç ülkede de, eğitim aldıkları genel öğrenci kitlesi içinde farklılık gösteren ve bu farklılıkları nedeniyle de özel gereksinimleri bulunan özürlü çocukların eğitim almalarını sağlamak ve kolaylaştırmak amacıyla gerçekleştirilen özel eğitim yaklaşımlarının ve BEP hazırlama, değerlendirme, inceleme teknik ve stratejilerinin benzerlik gösterdiği görülmektedir. Ülkemizde de dünyadaki örneklerine koşut olarak hazırlanan 573 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile özel eğitimin genel ilkeleri belirlenmiş ve bu ilkeler doğrultusunda ilgili kurumlarca hazırlanan BEP’ları düşünce tarzı ve yaklaşım itibarıyla, değerlendirilen ülkelerdekine benzer nitelikleri taşımaktadır.
KAYNAKÇA Ozida.gow.trGuidelines for the Completion and Presentation of Individual Education Plans (Iep’s) And Case Management Plans (Cmp’s) http://www.bced.gov.bc.ca/independentschools/spec_ed/guid-iep.docBireyselleştirilmiş Eğitim Programı: Başarıya Giden Yolun Haritası, Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel MüdürlüğüIDEA Law and Regulations http://www.cec.sped.org/law_res/doc/law/regulations/index.phpIDEA http://www.cec.sped.org/law_res/doc/law/downloads/Idea97.Word60.doc H.R.5Individual Education Plan
