Category: Özbakım ve Sosyal Beceri Öğretimi

Tuvelet eğitim ve yaşanan sorunlar

Şub. 16 Özbakım ve Sosyal Beceri Öğretimi Tuvelet eğitim ve yaşanan sorunlar için yorumlar kapalı

SİFONDAN KORKMAK

Ne yapılabilir? Sifon çekmeyi gerektirecek herhangi bir şey olmadıkça sifonu çekmeyin. Sifonu Çocuk tuvaletten uzaklaşmaya başladığında kapıya yaklaştığında, çekin ve alışması için banyonun içinde bir nokta belirleyin. Başlangıçta sadece orada çekin. Daha sonra her gün biraz daha yakınken çekin.Sifonu çekeceğinize dair ipucu verin, böylece çocuk sesi ani karşılamaz. Mesela; “HAZIRR, ŞİMDİ GİTTİİİİİİİİİ” gibi.

SİFONLA ÇOK FAZLA İLGİLENMEK
Ne yapılabilir?Sifon düğmesinin üzerini görünmesini engelleyecek şekilde kapatın. Çocuğun eline sevdiği ve sürekli tutmak isteyebileceği, onu meşgul edecek bir obje verin.Ne zaman sifon çekileceğine dair görsel sıralama kartlarını kullanın (mesela, kıyafetler giyildikten sonra). Sifon çekme zamanı geldiğinde bir arkası yapışkanlı bir resim verin. Önce onu sifon halkasının yanına yapıştırsın, daha sonra sifonu çekmesine izin verin.
SU İLE OYUN OYNAMAKNe yapılabilir? Ona ilgisini sudan başka bir tarafa çekebilecek bir oyuncak verin. İçinde sular dönen kapalı mika bir oyuncak olabilir.Oturulacak yeri kullanmadan önce kapalı tutun. Tuvaletini yaptıktan sonra önüne önlük bağlayın ve ödül olarak lavobada bir süre oynamasına izin verin.

TUVALET KAĞIDI İLE OYNAMAK
Ne yapılabilir?Eğer büyük bir problemse onu banyodan çıkarın ve yerine kutu klenexlerden koyun. Gerekli miktarı önceden hazır bulundurun. Ne kadar koparacağı ile ilgili görsel ipucu verin (yırtması gereken yere mandal takmak gibi).Duvara nerede çekmeyi keseceğine dair bir işaret koyun.

TEMİZLENMEYE TEPKİ GÖSTERMEK
Ne yapılabilir?Değişik malzemeler kullanın (ıslak mendil, bez, sünger vb).Yukarıdaki malzemelerin ısılarını göz önünde bulundurun.

BEZİ ÇIKARTILDIĞINDA TUVALETİNİ TUTMA
Ne yapılabilir?Bezin alt kısmını derece derece kesin ve bu bezle beraber tuvalete oturmasına izin verin.Görsel bir model olarak oyuncak bebek kullanın.Çok uzun süreli tutmalara sebep olduğunda, doktoruna danışıp bağırsak yumuşatıcı ilaç alın.

Tuvalet Eğitimi

Şub. 16 Özbakım ve Sosyal Beceri Öğretimi Tuvalet Eğitimi için yorumlar kapalı

Ailelerin, çocuklarının eğitiminde en çok önemsedikleri konulardan biridir tuvalet eğitimi… Kimi zaman daha yaşamın ilk üç yılı içinde kazanılabilirken kimi zaman hem aileleri hem de çocuğu yıpratıcı bir zamana yayılabilir. Uzayan, geç kazanılan tuvalet kontrolü özellikle anne-çocuk ilişkisinde olumsuz bir etkiye sahip olabilmektedir. Islak yataklar, çarşaflar, giysiler ve gerek çocukların bedenine gerek odaya sinen koku anne-çocuk ilişkisinin bir güç savaşına dönmesine neden olabilmektedir. Ancak şu bir gerçek ki tuvalet kontrolünün geç kazanılması, kimi zaman kas gelişiminden kaynaklanırken, kimi zaman da zorlayıcı psikolojik olaylar sonucunda görülebilir. Aynı zamanda yaşanan birtakım olumsuz yaşam olayları neticesinde, tuvalet kontrolü kazanmış bir çocukta gerileme meydana gelebilir. Örneğin, yeni bir kardeşin doğumu ve beraberinde getirdiği kıskançlık, ilgi duyma arzusu; otoriter ebeveyn ve ev ortamındaki baskıcı ortam; okula başlama ve bunun beraberinde yaşanan uyum zorlukları; ev değiştirme, sevdiği birinin kaybetme, gibi olaylar, düzene girmeye başlamış tuvalet kontrolünde gerilemeye yol açabilmektedir. Şüphesiz ki hangi nedenle ilgili olursa olsun, okul öncesi dönemine kadar kazanılamamış tuvalet kontrolü, beraberinde sıkıntılı yaşantıları getirmektedir.

Tuvalet eğitimi verilmeye başlamadan önce, çocuğun basit yönergeleri anlıyor olması, gerekli giyinme ve soyunma becerilerini yapabiliyor olması ve tuvalet ihtiyacını jest ve mimiklerle ifade ediyor olması gerekir. Örneğin; birçok ebeveyn çocuğun yüz ifadesine göre ne zaman tuvaletinin geldiğini anlayabilir. Tuvalet eğitimine başlamadan önce, çocukların nasıl bir tuvalet örüntüsüne ve kuruluk süresine sahip olduğu kontrol edilmelidir. Bu amaçla tuvalet örüntüsünü belirlemek için bir ya da iki hafta süreyle, basit bir kayıt formu tutularak genel bilgi sahibi olunmalıdır.

Ancak tuvalet eğitiminde öncelikle hangi hedefin koyulacağına karar verilmesi gerekir. Buna göre gündüz ve gece tuvalet eğitiminde, öncelikle gündüz öğretimi yapılmalı, ikisini aynı anda kazandırmaya çalışmaktan kaçınılmalıdır.

Gündüz tuvalet öğretimine başlamadan önce 10-15 gün kayıt tutulur. Bu 15 günlük süreçten sonra kayıt formunda saptanan tuvalet yapma saatinden 10-15 dakika önce tuvalete götürülür. Yaklaşık 10 dakika oturduğu halde tuvaletini yapmadıysa tuvaletten kalkması istenir. 5-10 dakika oyun oynadıktan, başka etkinlikler yaptıktan sonra tekrar tuvalete götürülür. Tuvaletini bu kez yaparsa, bir ödülle pekiştirilir. Yine yapmazsa aynı süreç tekrar edilir. Ancak yapmadığı süreler içinde kesinlikle herhangi bir ödül verilmez. Bu süreçte kazayla altını ıslatırsa, herhangi bir ceza verilmez. Unutulmamalıdır ki tuvalet eğitimi belirli bir süre boyunca düzenli olarak çalışıldığında kalıcı sonuç verir

Gündüz öğretiminde büyük oranda kuru kalma sağlandıktan sonra, gece öğretimine geçilebilir. Gündüz öğretiminde yapıldığı gibi yaklaşık 15 günlük bir kayıt formu tutulur. Yatmadan önce çocuğun tuvalete gitmesi sağlanır. Kayıt formunda saptanan alt ıslatma saatlerinden yaklaşık 10-15 dakika önce çocuk uyandırılır. Ancak uykudan uyanır uyanmaz, yani yarı-uykuluyken tuvalete götürülmemeli, bunun yerine önce biraz konuşup, uykusu dağıtılmaya çalışılmalıdır. Bunun ardından tuvalete götürülmeli ve eğer tuvaletini yaparsa ödül verilmelidir. Eğer tuvaletini yapmazsa aynı süreç tekrar edilir. Ancak ertesi sabah uyandığında çocuk ıslaksa, herhangi bir ceza verilmemeli, bunun yerine saat düzenlemesine gidilmelidir.

Gece veya gündüz tuvalet öğretimi her çocukta farklı sürelerle kazanılır. Çocuklar arasında kıyaslamaya gitmek, tuvalet becerilerini kazanmamış olması nedeniyle suçlayıcı, sert veya eleştirel olmak gerek çocuk gerek aile için psikolojik olarak zorlayıcı bir süreçtir. Erken çocukluk döneminde yaşanan problemlerin sonraki dönemlerde yansımalarının görüldüğü unutulmamalı ve yaşamın bu sihirli yılları uygun deneyimlerle zenginleştirilmelidir.

Tuvalet Eğitimi Nasıl Yapılır

Şub. 07 Özbakım ve Sosyal Beceri Öğretimi Tuvalet Eğitimi Nasıl Yapılır için yorumlar kapalı


tuvalet egitimiGenel Yöntemler:

Tuvalet eğitiminde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta olumlu bir tutum izlenmesidir. Gösterilen en ufak bir memnuniyetsizlik, olumsuz bir bakış bile çocuk tarafından hissedilir ve bu onu olumsuz etkiler. Çocuğunuza tuvaleti kullanma becerisini de diğer bir beceriyi öğretiyormuş gibi öğretin. Öncelikle ne kadar sıklıkta tuvalet ihtiyacının geldiğini anlamak için bir çizelge hazırlayın. Ortaya çıkan sonuca göre bu sıklıkta (örneğin bir veya iki saatte bir) çocuğunuzu düzenli olarak tuvalete götürün ve bu işlemi yaparken kısa sözcükler kullanmaya özen gösterin; “çiş”, “ıslak”, “kuru” gibi. Tuvaleti başarıyla kullandığı her seferde çok mutlu fakat sakin bir tavır sergileyin. Bu eğitimde çiş kazaları olduğunda ceza ve olumsuz tavır yerine, çocuk başarılı olduğunda gösterilen mutlu ve olumlu davranışlar çok daha fazla etkilidir. Kazalardan sonra ki soyunma ve giyinme işlemlerinin yalnızca tuvalette gerçekleştirilmesi gereklidir. Bu çocuğunuza tuvaletle ilgili işlemleri tuvaletle bağdaştırmayı öğretecektir.

Özel yöntemler:

İlk olarak bez kullanımı evden dışarıya çıktığınız zamanlar da dahil olmak üzere tamamen bırakılmalıdır. Unutulmamalıdır ki çocuğunuzun “altımda bez varken çiş yapabilirim, yokken yapamam” ayrımını yapabilmesi, “hiç bir zaman altıma çiş yapamam” ayrımını öğrenmesinden daha zordur.

Çocuğunuz tuvalete oturtulmayı reddediyorsa bunun bir kaç nedeni olabilir. Öncelikle çişini bezine yapma alışkanlığından vazgeçmek istemiyor olabilir. Fakat bir süre sonra bezin tamamen ortadan kalktığını anladığında bu alışkanlığını da yavaş yavaş terketmek durumunda olduğu fikri yerleşecektir. Tuvaletiniz çocuğunuz için büyük ise içine düşme korkusuyla kendini güvende hissetmiyor olabilir. Klozet kapağına yerleştirilebilen adaptör ve ayaklarını basabilmesi için tuvaletin önüne koyacağınız büyükçe bir kutu ile kendini daha güvende hissetmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca klozet kapağı soğuk olabileceği için üzerini kaplayacağınız bir bez de bu sorunu ortadan kaldırabilir. Eğer çocuğunuz tuvaletini yapmıyorsa, onu tuvaletin üzerinde 5 dakikadan fazla oturtmayın. Nazikçe ve sakin bir tavır içerisinde olmaya özen gösterin. Çocuğunuz tuvalette bulunduğu sürece yanında bekleyin. Eğer tuvaleti uygun bir şekilde kullanırsa, hemen vermek üzere yanınızda bir ödül bulundurun. (şeker veya cips gibi) Eğer 5 dakika sonunda bir sonuç alınamazsa nazikçe kaldırın, fakat aferinle veya yiyecekle ödüllendirmeyin.

Çocuğunuzu sabah kalktığında ilk iş olarak tuvalete götürün. Ayrıca yemeklerden önce ve sonra, dışarı çıkmadan önce ve yatmadan önce de tuvalete götürmek uygundur. Tuvalete götürdüğünüz zamanların ve kazaların mutlaka bir kaydını tutun ki gelişmeyi daha net bir şekilde izleyebilesiniz. Çocuğunuz tuvaleti her uygun kullandığında çizelgenize gülümseyen bir yüz çizin ve bunu çocuğunuza gösterin ki bu olaydan memnuniyet duyduğunuzu daha somut bir şekilde görebilsin.

Tuvaletten kalktıktan sonra çocuğunuzun giysilerini kendisinin çekmesi için fırsat tanıyın. Başlangıçta yardım ederek, daha sonra yardımınızı azaltarak bu işlemi gerçekleştirmesini sağlayın.
Bihter Mutlu Gencer

İş Uğraşı Terapisti

Şub. 01 Özbakım ve Sosyal Beceri Öğretimi İş Uğraşı Terapisti için yorumlar kapalı

İş ve uğraşı terapisi, sağlığı iyileştirmek ve sürdürmek, patolojiyi düzeltmek ve azaltmak amacıyla kişinin belirlenen aktivite ve görevlerde performansını düzeltme, güçlendirme ve artırmaya; adaptasyon ve üretkenlik için gerekli olan beceri ve fonksiyonları öğrenmeye katılımını sağlayan bir bilim ve sanattır. Temel ilkesi kişinin üretken bir yaşam için önemli olan görev ve rolleri yaşam boyunca kendisi ve çevresi açısından hoşnutlukla yerine getirebilme kapasitesini sağlamaktır. İş ve uğraşı terapisinin amacı; bir hastalık, kaza veya deformiteden sonra geride kalan kapasiteleri geliştirerek hastanın bağımsız bir yaşam için maksimum seviyeye ulaşmasına yardım etmektir.

İş ve Uğraşı Terapisti (Occupational Therapist)

Çeşitli sakatlıklarla giden karmaşık sorunların çözümü için ekip yaklaşımı, tıbbi rehabilitasyonda temel prensiplerdendir. Ekip, sorumlulukları paylaşan, farklı disiplinlerden gelen sağlık görevlilerin oluşturduğu grup olarak tanımlanır. Rehabilitasyon ekibinin lideri fiziyatrist yani “Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR) Uzmanı” hekimdir. Hekim dışında ekipte fizyoterapist, iş ve uğraşı terapisti, rehabilitasyon hemşiresi, prostetist-ortotist, psikolog, sosyal hizmet uzmanı, konuşma terapisti gibi birçok farklı disiplinlerden meslek sahipleri bulunurlar.

İş Uğraş Terapisi, fiziksel ve zihinsel kısıtlılıkları olan çocukların yeni beceriler öğrenmesine ve günlük hayata daha aktif ve özgüvenle katılmasına yardımc olur. Çocuklarda İş Uğraş Terapisi, görsel yetenekleri ve algılama becerilerini, kognitif (bilişsel) yetenekleri, duyuların değerlendirilmesini, ince motor aktivitelerini geliştirir, destekler.

Çocuklar zaman içinde yaşam becerilerini yeniden kazanırlar. Yazma, kesme ve diğer ince motor yetenekleri geliştirirler. Aynı zamanda, kendilerini beslenme ve giyinme gibi günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlaşırlar. Çocuğun kas gücü ve yetenekleri gelişmiyorsa, çocuğun bu tür günlük aktivitelerini yerine getirebilmesi için alternatif çözümler sunulur. Terapistlerimiz ayrıca çocuğun işitme protezi ve tekerlekli sandalye gibi diğer ihtiyaçlarının türünü de belirler, uygunluğunu izler.

Çocukların en temel işi oyun ve öğrenmek olduğu için, çocukların iş uğraş tedavisi çoğunlukla oyun ve eğitimsel aktiviteleri içerir. Terapistimiz tutma, kavrama ve bırakma gibi ince motor yeteneklerinin gelişimi için oyuncaklar kullanır. Topun bir hedefe atılması (basket potası gibi) ve itilmesi, tahtaya yazılmış yazıların kopya edilmesi gibi aktivitelerle el-göz koordinasyonuna da yardımcı olur.
davranışsal sorunlarda yararlanılır. Terapi ile normal gelişim süreçleri ve performan kriterleri desteklenir ve çocukların yitirdiği fonksiyonları yeniden kazanması sağlanır.

Otistik çocuklarda İş Uğraş Terapisi, duyusal-bazlıdır ve çocukların duyusal sistemlerini bütünlemeyi hedefler. Terapide, hedefleri olan bir oyun oynanması ve diğer bireylerle etkileşim içinde olunması teşvik edilir. Sallanma, derin dokunma, masaj gibi diğer teknikler otistik çocuk için önemli gelişimler sağlar. Otistikler ve diğer çocuklar için eğlenceli ve etkili öfke kontrolü yöntemleri de uygulanır.

Ülkemizde hekim olmayan yardımcı tıbbi rehabilitasyon elemanı denince, hemen neredeyse fizyoterapistten başkası akla gelmemektedir. Çünkü diğerlerinin ya hiç eğitimi yapılmamakta, veya nitelik ve nicelik bakımından yetersiz durumda bulunmaktadırlar. Ülkemizde tıbbi rehabilitasyon çalışmalarının yeterli düzeyde olmamasının önemli bir nedeni, bu işle esas uğraşması gereken iyi eğitim görmüş personelin olmayışı ve bu personelin eğitimini yapacak okullar ya da programların bulunmayışıdır.

Tıbbi Rehabilitasyon ekibi elemanlarının en önemlilerinden birisi de iş ve uğraşı terapisti’dir. İş ve uğraşı terapisti bu ekipte hastanın iş ve uğraşı ile ilgili terapilerini yürüten kişidir.

Dünyada İş ve Uğraşı Terapisi

Dünyada, iş ve uğraşı terapisinin kökleri 1900’lü yılların başlarına kadar uzanmaktadır. Hasta ve özürlü bireylerde yapılan eğitimler ve terapiler sonucunda, amaca yönelik aktivitelerde ne denli önemli gelişmeler kaydedilebileceği anlaşılmasıyla iş ve uğraşı terapisi mesleği doğmuştur. Özellikle 2. Dünya Savaşından sonra özürlü sayısının hızlı artışı ve ortaya çıkan gereksinim ile bu mesleğin gelişimi hız kazanmıştır.

Dünyada, özellikle gelişmiş ülkelerde iş ve uğraşı terapisi, rehabilitasyon tıbbının önemli bir alt başlığını oluşturmaktadır. Çağdaş ülkelerde, iş ve uğraşı terapisi ile ilgili olarak birçok üniversite bünyesinde 2 veya 4 yıllık eğitim programlarının sunulduğu okullar yer almaktadır.

Ülkemizde İş ve Uğraşı Terapisi

Ülkemizde bugüne kadar ne yazık ki, iş ve uğraşı terapisi alanında bir okul açılmamış, iş ve uğraşı terapisti yetiştirilmemiştir. Oysa bütün çağdaş ülkelerde, iş ve uğraşı terapisi okulları bulunmakta, iş ve uğraşı terapistleri rehabilitasyon ekibi içerisinde yer almaktadırlar.

Yahya Kaptan Meslek Yüksekokulu, ülkemizde daha önceden bulunmayan “iş ve uğraşı terapisi” eğitimini vermek ve “iş ve uğraşı terapisti” yetiştirmek üzere, Mayıs 2002 tarihinde resmen kurulmuştur ve aynı sene Sağlık Meslek Liselerinden alınan 25 öğrenci ile eğitim ve öğretime başlamıştır.

Yahya Kaptan Meslek Yüksekokulu modern tıbbi cihazlar, labortatuvarlar ve atölyelerle donatılmıştır.

iş, iş uğraşı, otizm, eğitim, otizm iş uğraşı, otizm eğitim

http://www.beratcelik.com/

Özbakım becerileri kontrol listesi

Oca. 26 Özbakım ve Sosyal Beceri Öğretimi Özbakım becerileri kontrol listesi için yorumlar kapalı

 

Yeme – İçme Becerileri                                                                                                                                              Evet    Hayır
1.   Annesini memesini ya da biberonunu gördüğünde beslenmeyi umduğunu belli eder X  
2.        Ellerini annesinin memesinin ya da biberonunun üzerine koyar. X  
3.        Sıvıları emer ve yutar.   X
4.        Püre haline getirilmiş yiyecekleri emer ve yutar.    
5.        Sıvıları içerken biberonunu yardımsız tutar.    
6.        Yardımla bardaktan su içer.    
7.        Hafif pütürlü olan püre halindeki yiyecekleri ağzında ezer ve yutar.    
8.        Bisküvi gibi katı yiyecekleri kendi kendine yer.    
9.        Küçük katı yiyecekleri eline alır ve yer.    
10.    Kaşıkla ağzına yiyecek götürmeye çalışır.    
11.    Bisküviyi ısırır ve çiğner.    
12.    Anne- babasının verdiği yiyecekleri, ezildiğinde yer.    
13.    Bardaktan yardımsız su içer ( dökerek).    
14.    Anne – babasının yediği yiyecekleri, küçük lokmalara bölündüğünde yer.    
15.    Dökmeden bardaktan su içer.    
16.    Dökmeden kaşıkla yemek yer.    
17.    Kamışla meyve suyu vb. içer.    
18.    Yiyecekleri bölmek için çatal kullanır.    
19.    Çatal ve kaşıkla yemek yer.    
20.    Dökmeden sürahiden bardağına su doldurur.    
21.    Kendi kendine yemeklerini yiyebilir.    
22.    Ekmeğine yumuşak şeyler sürmek için bıçak kullanır.    
23.    Yetişkin servis tabağını tuttuğunda kendi yiyeceklerini tabağına alır.    
24.    Sözel ipuçları ile tabakları, peçeteleri, çatal, bıçağı doğru yerleştirerek sofra kurmaya yardım eder.    
25.    Yemek masasında kendi yiyeceğini aldıktan sonra servis tabağını başkasına verir.    
26.    Kendi meyvesini yıkar ve yemek üzere hazırlar.    
27.    Kendi sandviçini hazırlar.    
28.    Bıçakla yumuşak şeyleri keser (köfte, pişmiş patates).    
Giyinme Becerileri
29.    Çorabını ya da şapkasını çıkarır.    
30.    Kollarını bacaklarını hareket ettirerek, giydirilmeye yardımcı olur.    
31.    Kollu giyeceklere kollarını sokar, pantolona bacaklarını sokar.    
32.    Bağları çözüldüğünde veya gevşetildiğinde ayakkabılarını çıkarır.    
33.    Şapkasını giyer.    
34.    Düğmeleri çözüldüğünde ceketini çıkarır.    
35.    Boyuna uygun yerleştirilmişse ceketini askıya veya kancaya asar.    
36.    Pantolonunu çıkarır.    
37.    Çoraplarını giyer.    
38.    Ayakkabılarını giyer.    
39.    Pantolonunu giyer.    
40.    Kazağını çıkarır.    
41.    Elbisesindeki bağcık ve fiyongu açar.    
42.    Giyeceklerinin önünü arkasını bulur.    
43.    Fermuar açar.    
44.    Kazağını giyer.    
45.    Tişörtünü giyer.    
46.    Elbise ya da pantolonunu giyer.    
47.    Büyük düğmeleri açar.    
48.    Büyük düğmeleri ilikler.    
49.    Tümüyle soyunur.    
50.    Yönlendirildiğinde tümüyle giyinir.    
51.    Çıt çıt takar.    
52.    Parmaksız eldivenleri giyer.    
53.    Botlarını giyer.    
54.    Fermuarın alt kısmını birbirine bağlar.    
55.    Tamamen kendi kendine giyinir.    
56.    Giyeceklerini askıya asar.    
57.    Ayakkabılarını bağlar.    
58.    Ayakkabı bağlarını fiyonk yapar.    
59.    Duruma ve hava şartlarına uygun giyecekleri seçer.    
60.    Şapkasının, başlığının bağlarını bağlar.    
Tuvalet Becerileri
61.    Kaka kontrolü vardır.    
62.    Beş dakika süre ile oturakta oturur.    
63.    Gündüzleri uzun sürelerle (2 – 3 saat) kuru kalır.    
64.    Jestlerle tuvaletinin geldiğini belli eder.    
65.    Seslerle ve sözlerle tuvaletinin geldiğini belli eder.    
66.    Tuvalette pantolonunu kendi başına indirir.    
67.    Uyku saatinde altını ıslatmaz (öğle uykusu).    
68.    Yetişkin gözetiminde tuvaleti kullanır.    
69.    Gece boyunca kuru kalır.    
70.    Yönlendirildiğinde poposunu siler.    
71.    Yönlendirildiğinde sifonu çeker.    
72.    Yönlendirildiğinde kendi başına tuvalete gider.    
73.    Erkek çocuklar ayakta tuvalete çiş yapar.    
74.    Tuvalete gitmesi gerektiğinde gece uykusundan uyanır veya bütün gece altı kuru kalır.    
75.    Umumi yerlerde doğru tuvaleti bulur.    
Temizlik ve Bakım Becerileri
76.    Kendi kollarını ve bacaklarını yıkar.    
77.    Ellerini suya sokar ve taklit ederek, ıslak elleri ile yüzünü yıkar gibi yapar.    
78.    Yardımla ellerini yıkar ve durular.    
79.    Yetişkinden havluyu alır ve ellerini yüzünü siler.    
80.    Ağız salgısını kontrol eder.    
81.    Tabure veya basamak sağlandığına musluktan su doldurur.    
82.    Yetişkin gözetiminde dişlerini fırçalar.    
83.    Havlu verildiğinde ellerini yardımsız kurular.    
84.    Yetişkin suyu ayarladığında ellerini ve yüzünü sabunla yıkar.    
85.    Hatırlatıldığında havlu kullanır.    
86.    Sözel talimatla dişlerini fırçalar    
87.    Hatırlatılmadan burnunu siler    
88.    Yardımsız ellerini ve yüzünü yıkar.    
89.    Kendisi bez getirip döktüklerini temizler.    
90.    Masada kirlettiği kendine ait yeri temizler.    
91.    Hatırlatılmadan gerektiğinde burnunu siler ve sümkürür.    
92.    Sırtı, ensesi ve boynu hariç kendi kendine yıkanır.    
93.    Dişlerini fırçalar.    
94.    Uzun saçları tarar veya fırçalar.    
95.    Duş veya banyo yaparken suyun ısısını kendi ayarlar.    
96.    Bilinen tehlikelerden sakınır.    
97.    Tüm zarlı şeylerden  ve zehirlerden kendini korur    
http://www.ozelegitimsitesi.com

 http://www.ozelegitimsitesi.com