Çocuklarda inat, 3-5 yaşları arasında ana-baba ve kendileri için çok güç olan inatçılık dönemi başlar. O yaşa kadar kolay yönetilen bir çocuk; baş kaldıran, ters, huysuz ve dayanılmaz biri olur. Her şeyi reddeder, kendi bildiğini yapmak ister, ana-babanın isteklerine öfke ile karşı koyar. Devamını Oku
Category: Çocuk Gelişimi
Çocuğunuzun güvenliği için ev dizaynı
ev kazaları
ev kazaları
ev kazaları
ev kazaları
Bir konutun içinde ya da ona ait çevrede meydana gelen kazalara ev kazası denir. Ev kazalarının büyük çoğunluğunda, özellikle çocuklar zarar görmekte ve bu kazalar bazen ölümle sonuçlanabilmektedir. Ev kazaları kış aylarında ev içinde, yaz aylarında ise evin dışında bahçe, ahır, samanlık, ve çatı gibi bölümlerinde görülmektedir. Emekleme aşamasından itibaren çocuklar için evler bir anda tehlikeli bir ortam olmaktadır. Bir yaşından küçük çocuklarda boğulma ve solunum yollarına yabancı cisim kaçması, 1-4 yaş arasında düşme, çarpma, suda haşlanma, ateşle yanma ve zehirlenmeler daha sık görülmektedir. 2-4 yaşlarında temizlik maddeleri ve ortada bırakılan ilaçlar, 5 yaşından sonra ise dolapta ve yüksekte saklanan ilaçlar ile zehirlenmeler artmaktadır.
Çocuklar kazalara karşı savunmasız olduklarından onları kazalardan korumak için önlemler almak ve ev ortamını güvenli bir hale getirmek şarttır. Bunun için evin çeşitli bölümlerinde yapmanız gerekenler aşağıda özetlenmeye çalışılmıştır.
Çocuk Odası
Çocuk odasındaki pencerelere koruma takmak,
Çocuğun yatağını elektrik lamba ve prizleri, pencere, radyatör, ısıtıcı veya vantilatöre uzak bir yere yerleştirmek,
Yatağındaki korkulukların sağlam ve çocuğu incitmeyecek malzemeden yapılmasına dikkat etmek,
Masa şeklinde alt değiştirme yerinde yatırırken mutlaka emniyet kemeri takmak,
Oyuncak kutusunun ve oyuncaklarının ona zarar vermeyecek malzemelerden yapılmış olmasına dikkat etmek,
Çocuğun koparıp ağzına atabileceği boncuk vb. maddelerden yapılmış süsleri yatağın çevresine asmamak, bu gibi şeylerden yapılmış kolye, bilezik, bileklik ve küpeler takmamak,
Çocukları yanları açık sedir, masa, sandalye veya salıncakta uyutup yalnız bırakmamak
Mutfak
Çatal, bıçak gibi kesici maddeleri çocuğun ulaşamayacağı yüksek çekmecelere kaldırmak ve mümkünse kendinden kilitlenen çekmeceler kullanmak,
Çocuğa zarar verebilecek bütün malzemeleri yüksekte kapalı ve hatta kilitli bir dolapta saklamak
Çöpleri özel çöp torbalarının içinde ve kapağını açamayacağı bir çöp kutusunda saklamak
Kırılabilir bütün mutfak malzemelerini erişemeyeceği yüksek raflara yerleştirmek
Mutfak masasının üzerinde, kenarından tutup çekebileceği için, örtü bulundurmamak
Yemek pişirirken arka ocakları tercih etmek, tencere ve tavaların sapını duvar tarafına çevirmek
Fırın çalışırken çocuğu mutfaktan uzak tutmak
Ocağın gaz açma ve elektrik düğmelerini çıkarmak veya çeviremeyeceği hale getirmek
Sıcak yemek, çorba, çay, vb. içeren kapları ulaşabileceği yerlerde bırakmamak
Çocukların yiyecek ve içecek kaplarının plastik veya kırılmaz maddelerden olmasını sağlamak
Özellikle yeni yürüyen çocukların eline bardak, şişe gibi cam eşyalar, kalem, şiş, çatal,makas gibi kesici delici aletler vermemek
Banyo
Banyo kapısı ve diğer kapılardaki kilitlerin anahtarlarını ortadan kaldırmak veya çocuğun kendini içerden kilitleyemeyeceği hale getirmek
Klozet kapağını kaldırıp indirerek oynamaması için klozet kilitlerinden takmak
Evdeki diğer prizlerde olduğu gibi kapaklı priz kullanmak ve bunlara çocuğun sivri şeyler sokamayacağı apareyler takmak
Kayma ve düşmeye sebep olmaması için banyo takımlarını kendinden yere yapışan modellerden seçmek
Saç kurutma makinesi, traş makinesi gibi elektrikli aletleri fişe takılı olarak ortalarda bırakmamak
Kırılabilecek, dökülebilecek ve özellikle yakıcı ve zehirli olabilen malzemeleri ortalarda bırakmamak
Çocuğun tanıdığı, bildiği gıda ve içecek kaplarına temizlik maddesi gibi farklı maddeler koymamak
Banyo musluklarının üzerine çarpıp yaralanmasını engelleyecek yumuşak koruyuculardan takmak
Çocuğu banyoya sokmadan önce daima suyun ısısını kontrol etmek
Salon ve diğer bölümler
Sehpa, masa, komodin, vb. sivri köşeli eşyaların köşelerini yumuşak maddelerle kaplamak
Vazo, kül tablası gibi kırılacak ve düşürdüğünde ayağını yaralayacak eşyaları ortadan kaldırmak
Odalarda ve koridorlardaki halı ve kilimleri koşarken kaymayacak şekilde sabitlemek
Çiçek ve yaprakları zehirli olabilecek bitkileri evde bulundurmamak
Ortalıkta boncuk, çerez, iğne, düğme vb. boğazına kaçabilecek malzemeleri bırakmamak
Ütüyü sıcakken gelişigüzel yerlere bırakmamak
Soba , elektrik ocağı, şömine, vb. yanan odalarda çocukları yalnız bırakmamak, bunların önüne ve çevresine özel koruyucular koymak.
Kibrit, çakmak gibi yakıcı, alkol, kolonya, gazyağı, piknik tüp gibi yanıcı malzemeleri ortada bırakmamak
Ecza dolabı, malzeme odası, erzak odası, ardiye, vb. bölümlerin kapısını devamlı kilitli tutmak
Balkon demirlerini çocukların sarkamayacağı yükseklikte ve aralarından geçemeyeceği genişlikte yaptırmak
Kapı ve pencere camlarının kolay kırılmayacak kadar kalın olmasına dikkat etmek
0-6 yaş dil gelişimi
0 – 12 AYLAR ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
( 0 – 1 YAŞ )
Bebek ağlama, hapşırma, öksürme gibi doğal sesler çıkarır.
Bebekle konuşulduğu zaman yada şarkı söylendiğinde vücuduyla tepki verir. (solunum hızında değişme, göz hareketlerinde değişme)
Oyuncakla ses çıkarıldığında sese vücudu ile tepki verir. (madde birdeki gibi)
Sesin geldiği yöne bakar veya sese tepki olarak vücut hareketlerini değiştirir.
Konuşarak veya hareketle onun dikkatini çekmeye çalışan kişiye bakar.
Yetişkin sesine vücut hareketleri ile veya ağlıyorsa susarak tepki gösterir.
Çeşitli rahatsızlıklara karşı farklı şekillerde ağlar.
Yetişkinin gösterdiği ilgiye gülümseyerek cevap verir.
Başını çevirerek sesi takip eder.
Sesin geldiği yöne doğru başını çevirerek sesin kaynağını arar.
Haz aldığı durumlarda gığıldar (mutlu sesler çıkarır).
Yetişkin sesine tepki olarak kendi sesini tekrarlar.
Sesli güler.
İlgi gösterildiğinde ses çıkararak tepki verir.
Kendi ellerine bakar, sık sık gülümser ve sesler çıkarır.
Başkası tarafından tekrarlandığında kendi seslerini çıkarmaya devam eder.
Aile arasında olduğunda gülümseyerek, ses çıkararak veya ağlıyorsa susarak tepki gösterir.
Anlaşılmaz sözler söyler (hece serileri gibi).
Başkalarının iadelerini gülerek tepki verir.
Aynadaki görüntüsüne gülümser ve sesler çıkarır.
Yetişkinin yüz kısımlarına (saç,burun,göz) hafifçe vurur ve çeker.
Tanıdığı kimselere doğru uzanır.
aynadaki görüntüsüne veya başka bebeklere uzanır veya elleriyle vurur.
Eline aldığı nesneleri bilinçsizce sallayarak ve sıkarak sesler çıkarır.
Müziğe tepki olarak sesler çıkarır.
Kendisi ile 2-3 dakika ilgilenildiği zaman sık sık göz kontağı kurar.
Tek heceler söylemeye başlayabilir. (ba, de, ma, da gibi)
Dikkat çekmek için sesler çıkarır.
Taklitle 2-3 defa aynı heceleri söyler. (ma-ma-ma gibi)
Ce-cee oyununu taklit eder.
Yetişkini taklit ederek el çırpar.
Yetişkini taklit ederek baş baş yapar.
Yapılan hareketlere el hareketleriyle karşılık verir.
Dört veya daha fazla değişik ses çıkarır.
Konuşanlara bakarak konuşulanı takip eder.
Tanıdığı kişilere sarılır, elleri ile vurur ve öper.
El hareketleri ile verilen basit emirleri yerine getirir (gel-git veya tel sarar gibi).
“hayır” denildiğinde yapmakta olduğu işi yapmayı durdurur (%75 oranında).
Tanıdığı nesnenin ismi söylendiğinde ona bakar. (mama, baba)
İsmi ile çağrıldığı zaman bakarak veya uzanarak (kucak için) tepki gösterir.
Basit sorulara tepki olarak hareket eder. (ör: topun nerede?)
Vücut kısımlarının birini gösterir.
sözlü oyunda, iki farklı heceyi birleştirir. (mama,baba)
Oyun oynarken güler, hafif sesle kendi kendine güler veya yüksek sesle bağırır.
Birkaç saniye için resimlere bakar.
Taklit yolu ile ses çıkarmak için oyuncakları sıkar veya ısırır.
Başkalarının çıkardığı farklı tonlardaki sesleri taklit eder.
Hayvan sesi taklit eder.
İçinde-dışında, burada-orada sözcüklerini anlar.
Kişi veya nesne belirlemek için tek sözcüklü ifadeleri anlamlı olarak kullanır.
İsmini tekrarlar.
Yetişkin konuşmasına benzeyen ancak anlaşılmayan uzun diziler meydana getirir.
İki anlamlı sözcüğü kullanmaya başlar.
Anne, baba diyebilir ve bunların dışında 1-2 sözcük söyleyebilir.
12 – 24 AYLAR ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
( 1 – 2 YAŞ )
İki ne arasından adı söylenen nesneyi seçer.
İstendiğinde bir nesneyi gösterir.
“Bu ne?” diye sorulduğunda ya bir sözcükle ya da sözcüğe benzer bir ifade ile cevap verir.
Çocuk hemen hemen söylenen her şeyi anlar.
Adı söylenince cevap verir.
Pencereden dışarıya bakıp gördüğü nesneleri gösterir.
Üç nesne arasından adı söylenen nesneyi seçer.
Adı söylenen bir vücut bölümünü gösterir.
Bir tane basit, iki ya da üç sözcüklü talimatı yerine getirir.
İstenildiğinde tanıdık bir nesneyi öbür odadan getirir.
Adı söylenen iki vücut bölümünü gösterir.
Birbirine bağlı iki emri yerine getirir.(bebeği al, bana ver vb.)
Kaynağı saklanmış sesleri arar.(yastık altında çalan saat vb.)
Aile bireylerinin adlarını bilir.
Basit resimleri gösterir.
Adı söylenen üç vücut bölümünü gösterir.
Konuşma sırasında konuşanın yüzüne bakar ve konuşmasını bitirirken tekrar dinleyenin yüzüne bakar. Kendisine bir nesne verildiğinde nesne ile ilgili istenen iki etkinliği yerine geitirir.
Odanın dışından gelen seslerin kaynağını arar.
Sık sık “bu ne?” diye sorar.
İsim ve fiili cümleler kurar.
Üç farklı yönlendirmeyi uygular.(topu al, bana at, otur vb.)
Adı söylenen dört vücut bölümünü gösterir.
İsmi söylenen kişiyi resimde gösterir.
Duyduklarını tekrarlar.
Kendisine bir nesne verildiğinde nesne ile ilgili istenilen üç etkinliği yerine getirir.
Dört resim arasından ismi söylenen resmi seçer.
Adı söylenen üç çeşit giysiyi seçer.
Kısa hikayeler dinler.(5 dak.)
Okumayı taklit eder.
Kısa bir öyküyü sonuna kadar dinler.
Tuvalete girmesi gerektiğinde haber verir.
Yiyecek ve içecekleri sorar.
Kendine yönelik olarak “ben”der.
“Bir adet” ve “çok” ayrımını yapar.
Çocuğun ismi söylenerek(… nerede?) şeklinde sorulduğunda kendini gösterir.
24 – 36 . AYLAR ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
( 2 – 3 YAŞ )
İstenilen nesneyi başka bir odadan getirir, götürür.
İstenilen kişiyi çağırır.
Müzik veya hikaye etkinliğine 5-10 dakika süreyle katılır.
Kendisine hatırlatıldığında “lütfen” ve “teşekkür ederim” der.
Basit ev işlerine yardım etmeye çalışır. (faraş tutmak)
Hareket bildiren sözcükleri anladığını hareketi yaparak gösterir.
Sorulduğunda bir seçim, tercih yapabilir.
Bildiği sıfatlar için uygun tepkiyi gösterir. (mutlu, mutsuz, yorgun, uzun, sıcak….)
olay sırasına uygun olarak taklidi oyunlar oynar. (bebeğini beslemek, yıkamak, uyutmak …)
İstenildiğinde nesneyi bir başka nesnenin içine, dışına, altına koyar.
Bilinen sıfatları kullanır. (sıcak, soğuk, uzun, kısa…)
Hareket ve iş belirten resimleri isimlendirir. (yemek, içmek, uyumak…)
Basit faaliyetler için “ ….(isim) ne yapıyor ?” sorusunu cevaplar.
2 sözcüklü dizelerde isim + sıfat veya isim + isim birleştirir. (büyük top, top sandalye…)
2 sözcüklü dizelerde nesne ve fiili birleştirir. (yemek pişir, çay iç…)
2 sözcüklü dizelerde isim + fiili birleştirir. (baba git…)
Tanığı bir şarkıdaki her dizenin son sözcüğünü tekrarlar ve hareketle gösterir.
Tuvalet ihtiyacını sözel olarak bildirir.
2 sözcüklü ifadelerde “burada” veya “orada” sözcüklerini isim ya da fiille birleştirir. (sandalye burada…)
Mülkiyeti ifade etmek için iki sözcüğü birleştirir. (baba araba…)
Resimlerdeki detayları görür. (dükkan, sokak…)
Sözel ipuçları verildiğinde taklit oyununa katılır.
Kullanışı tanımlandığında önceden tanıdığı nesneyi seçer. (hangisi ile içeriz ?, hangisi ile yeriz ?…)
Nerede sorusunu cevaplar.(altında, üstünde, yanında….)
Tanıdığı çevresel (doğadaki) sesleri isimlendirir. (bu ne sesi? Tren, araba, kuş…)
3 sözcüklü dizilerde isim , fiil ve sıfatı birleştirir.(baba işe gitti,…)
Kim ister? sorusuna kendi ismini söyleyerek cevap verir.
Kullanılışı tanımlandığında doğru nesnenin ismini söyler. (ne ile yemek yeriz? Kaşık; neyin üstünde otururuz?, sandalye…)
Basit hikayeleri dinler.(10 dak.)
Yaşını söylemek için parmaklarını kullanır.
Sorulduğunda cinsiyetini söyler.
Şimdiki zaman ekini kullanır. (koşuyorum…)
Taklit oyunları sırasında yetişkinle konuşur.
Televizyon seyrederken tanıdığı televizyon kahramanlarının isimlerini söyler.
Yetişkinin kıyafetlerini giyerek oyun oynar.
Sözcüklerin çoğul hallerini kullanır.
Geçmiş zaman ekini uygun yerlerde kullanır.(-di, -miş ekleri )
Karmaşık resimleri anlatır.
Sesinin tonunu %90 oranında kontrol eder.
Sohbet sırasında “ bu (o) nedir ?” diye sorar.
Kurallı cümleler kurar.
İsmi yerine “ ben, benim” ifadelerini kullanır.
İstemediğini “hayır” ile ifade eder.
“Kim?” sorusuna isim söyleyerek cevap verir.
“Kimin?” sorusuna “….in” Diyerek cevap verir.
Nesneleri isimlendirir ve nesnenin özelliği ile ilgili cevap verir.(Bu nedir? Masa,kitap)
Bazı sınıf ifadelerini kullanır. (oyuncak, yiyecek, hayvan…)
Bazen istek ve rica belirten ifadeleri kullanır.(lütfen, yapabilir miyim?)
Ritmik seslere el çırparak, ayağını yere vurarak katılır.
37- 48 AYLAR ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
(3-4 YAŞ)
4-5 Sözcüklü diziler kurarak konuşur.
Müzik eşliğinde dans edip şarkı söyler.
Müzikli oyunlarda yüksek alçak sesleri ayırt eder.
Diğer çocukları taklit ederek kurallara uyar.
Kendisine hatırlatılmadan da tanıdığı yetişkinleri selamlar.
Basit bir sohbete katılır.
Büyük ve küçük nesneleri isimlendirir.(“bu nasıl top” sorusuna uygun cevabı verir.
Sözel direktif verildiğinde 10 vücut kısmını gösterir.
Sözel direktif verildiğinde resimden kız ve erkeği gösterir.
Kendisine model olunduğunda 3’e kadar sayar.
Basit ve sık tekrarlanan bir hikayede “ sonra ne oldu ?” sorusuna beklenen cevabı verir.
Arkadaşından onun oynadığı oyuncakla oynamak için izin ister.
Kendiliğinden “ lütfen ” ve “ teşekkür ederim ” der. (% 50 oranında)
Telefona cevap verir. Yetişkini telefona çağırır veya tanıdık kişiyle telefonla konuşur.
“Nerede ve kim” ile başlayan sorular sorar.
Soru cümlesi için “mi” ekini kullanır (annem geldi mi?)
Düzenli olarak uygulanan öykü saatine 5 dakika süre ile katılır.
İçinde, dışında, arkasında, üstünde ifadelerini anlar ve ona göre davranır.
Söz ve hareket içeren çeşitli parmak oyunlarını tekrarlar.
Kendisine model olunduğunda 10 nesneyi sayar.
Yetişkinin yönettiği grup oyunlarında kurallara uyar.
Daha büyük çocukların liderliğini yaptığı grup oyunlarında, kurallara uyar.
Kendi projesi üzerinde çalışırken, diğer çocukların yanında oynar ve onlarla konuşur (30dakika)
“niçin?” ile başlayan sorular sorar ve yetişkinin cevabını dinler.
İstendiğinde 3 rengi isimlendirir.
Kare, daire ve üçgeni isimlendirir.
İki bağımsız emri yerine getirir. (topu al , kitabı ver)
İstendiğinde adını ve soyadını söyler.
“nasıl?” sorusuna cevap verir.
Sesleri bir sıraya veya alet serisine göre tekrarlar. (davula vurma, çıngırak sallama, çelik üçgene vurma.)
Geçmiş zamanla ilgili ifadeleri kullanır.
Nesnelerin benzer ve farklı olduğunu söyleyebilir (özelliklerine ve işlevlerine göre)
Tanıdığı durumlarda büyüklükle ilgili sıfatları kullanır.
Taklit oyunlarında yetişkin rollerini alır.
Oyun geliştikçe daha sonra neler olacağını planlayıp anlatır (yemek hazırlama, yemek yeme, bulaşık yıkama)
En son yaptığı deneyimleri anlatır.
Hikayedeki olaylarla ilgili “niçin?” sorusunu cevaplar.
Nesnelerin nasıl kullanıldığını söyler (bardakla ne yapılır)
Gelecekle ilgili olayları anlatır.( yapacağım, yapmak istiyorum, yapmam gerek)
Çoğul eklerini yerinde ve doğru kullanır.
Oluş sırasına göre iki olayı anlatır.
Malzemelere uygun taklidi oyunlar geliştirebilir. ( piknik sepetini görünce pikniğe doktor setini görünce doktora gitmeyi canlandırır.)
Konuşması yabancılar tarafından anlaşılır.
48 – 60 AYLAR ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
(4 – 5 YAŞ)
Birbirini takip eden üç işi yapar.
Edilgin cümleleri anlar (kapı Ahmet tarafından açıldı).
İstenildiğinde bir nesnenin veya resmin eşini bulur.
Konuşurken “lütfen, yapar mıydınız, yapabilir misiniz ” gibi sözel ifadeleri kullanır.
Birleşik cümleler kullanır (topa vurdum, top yuvarlandı).
İstendiğinde nesnenin üstünü ve altını gösterir.
İstendiğinde bir çalışma sayfasındaki nesnenin, üstündeki ve altındaki nesne resimlerini gösterir.
Kısaltmalar kullanır (biliyorum,istiyorum).
Resimdeki mantıksızlıkları ve saçmalıkları gösterir.
Kız kardeş, erkek kardeş, anneanne, babaanne ve dede gibi kelimeleri kullanır.
Zıtlıklarla ilgili karşılaştırmalarda en son kelimeyi söyler.(hangisi büyük, hangisi küçük? İfadesinde büyük ve küçük nesnelerden önce küçük olanı gösterir.)
Resimli ipucu olmadan bildiği hikayeleri anlatır.
Belirli bir sıfata ait olmayan resmi (hayvan olmayanı) gösterir.
İki kelimenin kafiyeli olup olmadığını söyler. (atkı-askı, kitap-ördek)
Karmaşık cümleler kullanır. (çünkü….)
Sesin yüksek mi alçak mı olduğunu söyler.
Üşüdüğün zaman ne yaparsın?, Yorulduğun zaman ne yaparsın? Acıktığın zaman ne yaparsın? şeklindeki soruları cevaplar.
Gramer kullanımı daha iyidir.
Geçmiş zamanı daha kurallı kullanır.
Çok soru sorar.
1500-2100 kelime bilir.
Konuşması tam olarak anlaşılır.
Konuşması akıcıdır.
Adresini, telefon numarasını bilir.
Belli başlı olayları olay sırasına göre sıralar.
Cümlenin anlamını bozan sözcüğü söyler.
Tamamlanmamış olarak verilen hikayeyi özgün bir şekilde tamamlar.
60 – 72 AYLAR ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN DİL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
(5 – 6 YAŞ)
Bozuk paraları tanır.
Adını ve soyadını söyler.
Ailesindeki kişilerin isimlerini söyler.
Sorulduğunda kendisine ait bilgileri verir.
Haftanın günlerini sırasıyla söyler.
4-7 sözcükle cümle kurar.
Günlük deneyimlerini anlatır.
3 veya 5 bölümlük hikayeyi birleştirir ve anlatır.
Sayıları ritmik sayar.
Az-çok kavramlarının anlamını bilir ve gösterir.
Birkaç’ın anlamını bilir.
“dün” ve “yarın”ı anlamlı olarak kullanır.
Renk,büyüklük,şekil ve sayı kavramlarını anlar.
Kelimeleri tanımlar.
Basit şakalar yapar.
Yer veya hareket tarif eder (…..ya doğru, oradan…. Oraya, uzakta gibi).
“niçin” sorusunu açıklayarak cevaplar.
“ bana tersini söyle” sorusunu yanıtlar.
Eğer ……..olsaydı ne olurdu? Sorusunu cevaplar.
Nesnelerin konumunu söyler. (altında, üstünde, yanında gibi)
“-ebilirdi,” “ –acaktı” ifadelerini kullanır.
Somut nesneleri yapılarına göre daha ayrıntılı olarak tanımlayabilir.
Soyut nesnelerin anlamlarını söyleyebilir
.Zıt anlamlı somut kelimeleri söyleyebilir.
Zıt anlamlı soyut kelimeleri söyleyebilir
Yeni ve bilmediği kelimelerin anlamlarını sorar.
Sıfatları rahat kullanmaya başlar.
Cümlelerde dün ve yarın, sabah ve akşam kavramlarını anlamlı olarak kullanır.
Cümle yapısı ve şekli hemen hemen yetişkininkine benzer.
Çocuktan Ailesine
1-Beni şımartmayın. Her istediğimin yerine getirilmemesi gerektiğini çok iyi biliyorum, sadece sizi test ediyorum!
2-Bana karşı disiplinli, katı olmaktan korkmayın. Ben bunu tercih ederim, kendimi emniyette, güvende hissediyorum.
3-Kötü alışkanlıklar edinmeme müsaade etmeyin. Bunların erken dönemlerde teşhis edilip önlenmesi hususunda sizlere güveniyorum.
4-Olduğumdan da küçük hissetmemi asla sağlamayın. Bu benim sadece daha da fazla aptalca hareket etmemi sağlar!
5-Elinden geliyorsa beni lütfen başka insanların önünde düzeltmeğe çalışma. Eğer benimle özel baş başa ve yavaşça konuşursan çok daha fazla etkili olacak.
6-Hatalarımın günah olduğunu hissettirmeğe çalışma bana. Bu benim değerlerimi sarsıyor.
7-Beni olacaklardan/sonuçlardan koruma. Bazen acı çekerek öğrenmem gerekiyor.
8-“Senden nefret ediyorum” dediğimde üzülme. Bazen nefret ettiğim sen değilsin; beni yönlendirmek için kullandığın gücün.
9-Küçük hastalıklarıma fazla üzülme. Bazen bunlarla istediğim, ihtiyacım olan ilgiyi buluyorum çevremde, sende.
10-Şikayet etme, söylenme. Söylenirsen, kendimi sanki sağırmışım gibi korumam gerekecek.
11-Kendimi arzu ettiğim kadar iyi ifade edemediğimi unutmayın. İşte bu yüzden her zaman doğru olamıyor söylediklerim, yaptıklarım.
12-Soru sorduğumda geçiştirmeyin, cevabı ertelemeyin. Eğer böyle yaparsanız, artık soru sormadığımı göreceksiniz ve cevapları, istediğim bilgileri başka yerden arayacağım.
13-Tutarsız olmayın. Bu benim aklımı tamamen karıştırır ve size güvenimi kaybetmeme neden olur.
14-Korkularımın aptalca olduğunu söylemeyin. Bana korkularım korkunç şekilde gerçekler ve anlamaya çalışırsan beni sakinleştirebilir, güvenimi kazanmama yardımcı olabilirsin.
15-Kendinin mükemmel veya hep başarılı olduğunu bana devamlı söyleme, hatırlatma bile. Çünkü senin bunların hiçbiri olmadığını anladığımda bu bana çok büyük şok olur.
16-Benden özür dilemenin senin asla yapmayacağın bir iş olduğunu sakın düşünme. Dürüstçe özür dilemen benim sana sürpriz ve beklenmedik şekilde yakınlaşmamı, ısınmamı sağlayacak.
17-Denemeyi, yeni şeyleri öğrenmeyi, anlamayı, keşfetmeyi çok sevdiğimi asla unutma. Onsuz olamam, alış.
18-Ne kadar çabuk büyüdüğümü unutma. Bana ayak uydurman çok zor olmalı, lütfen dene.
19-Çok fazla sevgi ve anlayış olmadan büyüyüp gelişemeyeceğimi lütfen unutma, ama bunları sana söylemem gerekmiyor, öyle değil mi?
20-Lütfen sağlıklı ol ve spor, egzersiz yap. Sana ihtiyacım var
Bebek ve Anne .Com Sahibi ve Yöneticisi : Yeşim Özyapar (alıntıdır)
Çocuk ve oyun
Çocuğun ilk arkadasi annesidir. anne içinde çocuk dünyaya ikinci bir kez tekrar saflığın gözü ile bakabilmek, onun gözleri ile hayata tekrar çocuk gözü ile bakabilmek ve yeniden büyüyebilmek için ikinci bir şanstır. Bu anlamda tekrar mutluluğu yakalayabilme şansıdır. Yapılan istatistik ve araştırmalar mutluluğun en önemli anahtarlarından birinin tekrar çocuklaşabilmemizi, pazarlıksız masumiyeti ve saflığı yakalayabilmemizi sağlayan çocuklarımız olduğunu ortaya koymektır. Çocuk bunun ötesinde anneye daha önce hiç yaşamadığı türden bir sevgi yepyeni keşfedilmemiş bir duygunun ve bu duygunun yarattığı mutluluğun kapılarını açar. Onun yumuşaklığını hissetiği anda annenin yaşama sevincine bir halka daha etkilenir.
Oyunlar çeşitli şekilde gruplandırılabilir. Gelişim kuramcılarından Piaget oyunları şu üç başlık altında ele almıştır.
1) Alıştırma oyunları: Bu oyunlar çocukların gelişiminde duyusal motor dönem olarak isimlendirilen doğumdan yaklaşık iki yaşına kadar olan bölüme uyar. Bu dönemde bebekler yavaş yavaş hareket etmeye başlamıştır ve zihinsel gelişimde ise çevreden beş duyusu ile aldığı uyaranları birleştirip, sınıflandırmaya çalışmaktadır. Bebek çıngırağının rengini ve sesini alır ve sınıflandırır.
2) Simgesel oyunlar: Bu gelişim döneminde 2 yaş ile 7 ve 8 yaşları arasındaki dönemi içerir. Bu oyunların içeriği alıştırmalardan, simgeler ve varsayım boyutuna kadar değişmektedir. Çocuk kendi gerçeklerini hareketlerle yaşatmaktadır. Bunun en belirgin örneği sanki varmış gibi oyunlardır. Çocuğun bir köşede yarattığı evcilik oyunu, bir odun ya da plastik çubuk ile oluşturulan atı sürmesi gibi örnekler bu gruptandır. Burada çocuk düşüncelerini yeterince gelişmemiş dili ile anlatamadığından bunları simgesel oyunla
anlatmaktadır. Ayrıca bu anlatım yoluyla zihinsel simge ve uygulamalar yinelenerek özümsenmektedir. Evcilik oyunu ile hem duygu ve düşünceler aktarılmakta, hem de annelik özdeşimi sindirilmektedir.
3) Kurallı oyunlar: Bu dönemde çocuk ilk olarak kendinden büyüklerin oyunlarını taklit etmeye başlar. Bu oyunlar 7-8 yaşlarından sonra kurulmaya başlar ve çocuğu sosyalleşmeye yönlendirir. İlk iki oyun yaş ilerledikçe azalmakta ve yerini kurallı oyunlara bırakmaktadır. Bu değişme çocuğun ilişkilerini ve sosyalleşmesini yansıtmaktadır.
Ayrıca oyunları başlangıçta belirli bir yönergenin olduğu, ancak sonrasında çocuğun serbest olduğu oyunlar ve kurallı olan, sabır ve çaba gerektiren oyunlar şeklinde de ayırabiliriz. İlk gruba örnek olarak evcilik oyunu verilebilir. Bu oyunda kurallar vardır, ancak çocuk oyunun kurulması ve akışında özgürdür. Saklambaç ve körebe ise ikinci oyun grubuna uymaktadır.
Oyunlar yapıları açısından da değerlendirilebilir. Yarışma, rastlantı, taklit ya da dönerek yoğunlaşmayı içeren oyunlardan söz edilebilir. Oyunların yapısı çocuk psikiyatrisinde bazı bozuklukların değerldnirilmesinde yardımcı olmaktadır. İlgi, etkileşim ve iletişimde belirgin bozukluğun olduğu otistik çocuklar ile duygu, düşünce va algıdabozulma ile belirli psikotik bozukluğu olan çocukların oyunlarında yarışma ya da rastlantı neredeyse hiç yoktur. Başka bir kişiyi gerektiren, dolayısıyla sosyal bir boyut taşıyan yarışma psikotik ve otistik çocuğun ilgi alanının tümüyle dışındadır. Bu çocukların gündeminde yineleme özelliği olan ve tümüyle dışa sınırlı açık ya da kapalı kendi dünyasına yönelik etkinlikler vardır. Aynı şekilde rastlantıyıda tümüyle reddetmektedirler. Etkinliklerinin tekdüze olması, yineleyen belirli davranışları içermesi ve değişikliğin olmadığı kendilerine özgü bir dünyayı içerir. Bu dünyada ise rastlantıya yer yoktur. Bu çocukların oyunlarında dönme ya da dönen cisimlere yönelme vardır. Bir topaç ile oynar, kendi kendine döner ya da dönen bir nesneye yönelirler. Zihinsel özürlü çocuklar yaşıtlarına göre daha az oynarlar ve hareketsiz oldukları dönemler çok daha fazladır. Kuralları karışık olmayan ve bulundukları yaştan daha küçük yaşlardaki çocukların oyunlarını oynarlar. Bu çocukların da yarışma gerektiren oyunlardan kaçındıkları gözlenir.
Çocukların duygusal ve düşsel yaşamı oyunlarına yansımaktadır. Eğer çocuğun iç dünyasından kaynaklanan dürtüleri çok yoğunsa oyun kesilmekte, değişik ve karmaşık bir duruma dönmektedir. Sakin bir oyun için çocuğun bu yoğun dürtüleri uzaklaştırabilmesi gerekir. Değişken davranışları izlenen aşırı hareketli ya da kaygılı çocuklar, oyunun kurallarını kabullenmede zorluk çekerler. Davranış sorunları olan çocuk ve ergenlerin oyunu da saldırgan dürtülerle doldurması tipik bir özelliktir. Onlar için oyun hızla içinden geldiği gibi davranma ve dürtüsel eyleme geçebilmenin bir yöntemidir. Oyun içinde saldırgan tutumların belirtilmesi cinsiyete göre de farklılık göstermektedir.
Erkek çocuklar güreş, kavga ve yarışmaya daha yatkın oldukları için oyunları kızların oyunlarından daha çeşitlidir. Sosyal belirleyiciler de kız ve erkek oyunlarında önemli rol oynamaktadır. Karşı cinsiyetin oyunlarını kızlar erkeklere göre daha rahat oynamaktadırlar. Erkek çocuklarda dürtülerin davranışa dökülmesi ön planda iken kızlarda bu sözel olarak belirtilmektedir.
Çocuk Eğitiminde Temel Kurallar
1)Eğitim doğruları söylemek değil doğruları yapmaktır.
2)Çocuklar öğütten daha çok iyi örneğe ihtiyaç duyarlar.
3)Çocuklara ne düşünecekleri değil nasıl düşünecekleri öğretilmelidir.
4)Çocuklarımızı kişilik sahibi yapabilmek için düşündüklerini isteklerini ve inandıklarını keşfetmelerine izin verin
5)Çocuğunuza vereceğiniz en değerli hediye ilgi ve zamanınızdır.
6)Çocuk anne babanın görülen birçok özelliğini aldığı gibi gözle görülmeyen özelliklerini de alır.
7)Çocuğunuzun yaşına ve gelişimine göre uygun görev ve sorumluluklar verin.
Çocuğunuzun anlattıklarını dinlemiyorsanız bir süre sonra onun da sizi dinlemediğini göreceksiniz.
9)Çocuğunuza ne söylediğinizden çok daha önemli olan nasıl söylediğinizdir.
10)Çocuğunuzun yanlışlarını değil doğrularını yakalayın.Aşırı sevgi ve takdir çocuğunuzu şımarklığa yöneltir.
11)Sık eleştirilen çocuklar içe kapanık ve güvensiz olurlar.
12)Kızgın olduğunuz bir sırada çocuklarınıza hayat dersi vermeye kalkmayın.
13)Çocuğunuza hep çocuk gibi davranırsanız o da hep çocuk gibi kalır.
14)Çocuğunuza hep kendi istediklerinizi söylerseniz ergenlik çağından itibaren istemediklerinizi işitirsiniz.
15)Korkuya dayalı disiplin yerine sorumluluğa dayalı disiplin verin.
16)Çocuğunuza istemediğiniz hareketleri yasaklamadn önce yasaklama nedenini mutlaka açıklayın.
17)Çocuğunuza ne kadar çok kural koyarsanız o kadar çok çatışır kızar ve disiplin sorunu yaşarsınız.
18)Çocuğunuzu ilgilendiren bütün konularda kararı onunla birlikte verin.
19)Ceza gelişmeye engeldir.Ödül ise gelişmeye katkı sağlar.
20)Çocuğunuzun kendisi olmasına izin verin.
